El Patimento de Mariantonia - Ademar Lizot

sexta-feira, 31 de dezembro de 2021

Struca qua par scaricar sta stòria in áudio

Struca soto par ascoltar la stòria

                        


                  El Patimento de Mariantonia  (per Ademar Lizot)

  Mariantonia l`éra una ragassa de povari contadini fiola, che dopo de maridada, sensa maginarsela cosa che ghe spetea, la ga scominsià la nova vita de sposa ntela casa dei sòceri, come ghe tochea a squasi tute l`fidansate sti ani indrio ntela colonia, par far parte dela fameia del sposo e, esser rispetada come una sorelina de tutiquanti. Però tante volte, la giovane nora nò gavea mia nissun poder ntela nova fameia e, ghe tochea de solche obedir e basta. Ubedir a la sòcera e, dela stesso manera a tutiquanti.  Nte quel tempo i dissea:...“-Se obedir impara!”  

  Cossì che  ga tocà a Mariantonia.  Ntei primi giorni la ga fato de tut par conquistar l`simpatia de tutiquanti, però sensa èsito co la sòcera, una dona tirànica, gelosa de so fiol e, parona de una maschinità mai vista compagno, fin el magnar la controlea, pan salame e formaio i zera ciusi e, la ciave del armàrio rento dela scarsela dela so traversa. Se Mariantonia fea qualche reclamassion la ghe dissea:...-El to laoro l`é obedir, far fioi e taser! Cossì presto la ga capì che nte quela casa contadina, nò la passea mia de`n sèmplise serva.

  In constante patimento la ga passà i primi mesi  del matrimònio. “ -Parchè saralo che la me òdia cossì tanto, se son mi che ghe fau tuti i laori e, mai ghe also sù la vose.” Ma so sposo nò savea dirghe gnente, pròpio sensa coraio par difenderla, parchè el suo poder ntela fameia  el zera stesso  zero e,  ghe tochea de solche obedir e, rento de questo contesto, in modo imperdonàbile el assae far cossì con so giovane sposa.     

Soto òrdine trascorea i giorni de Maria: ‘- I ghe dissea...- Maria và tor aqua da bever ntela fontana! Maria và predere el vin in cantina!  Maria và darghe de magnar a le bèstie! In soma nte quela fameia tutiquanti davano òrdine a Maria e, Ela svelta corea e obedia e, quando le òrdine zera tante che se inmuciea, alora la situassion se fea insustentàbili e, pèdo de tut che mai la zera consultata sora le cose importante che la gavea de far e, con quela bruta situassion ghe tochea de portar passiensa, parchè no la gavea mia poder de ndar via, scarsa de robe, sensa soldi e, sensa la possibilità de ritornar a la casa materna. Parea fin quel so destin l`éra star de soto l`òngine dela sòcera, una situassion perìcolosa che afetea i so nervi.  

  E quando una bela bambina la ga guadagnà, la ga pensà che vita gavea de serenar. Ma desgrassiadamente la se ga sbàlia, parchè el so sposo e sòcera i spetea un bambin maschio, i volea tanto un tosatel e, Ela  ga partori na toseta e, cossì ga seghi el patimento de Maria e,  sicuramente la soferansa l`é stà la causa par perder el secondo bambin, parvia de`n aborto spontàneo. Alora la ga intrà in profonda depression, una soferansa che ghe ga rovinà l`ànima, una malatia che nò gavea mia ancora i medicamenti par tratar.

  Fin che nte`n un giorno grisso de outun, vestita co`l vesti bianco del matrimònio e ntela testa un vel de color viola, la se ga impicà in cantina e, se anca el col spacà, co`i òcii spalancadi parea fin che la vardeva a tutiquanti, come che a dir: -Parchè saralo che la me òdia cossì tanto!

Ademar Lizot.

Giorno de nadal - Música taliana - Claudia Bandiera e Jaciano Eccher

sábado, 25 de dezembro de 2021

 Clique aqui para baixar o áudio dessa música.


Letra e melodia : Jaciano Eccher

Correções ortográficas e algumas sugestões: Juvenal Dal Castel

Letra abaixo do vídeo

Giorno de nadal:


Rit: Nadal, Nadal, Nadal, ze nassesto el bambin Gesù
Scolto le campane dela vècia ceseta la su.
Nadal, Nadal, Nadal, ze nassesto el nostro Signor.
Questa note porta nostalgia, pace, alegria e tanto amor.

Quando riva el mese de disembre, una cosa me impienisse el cuor:
Le cità le diventa pi bele, quante luce e de tanti color.
I ricordi i me porta lontan, torno ancora a èssere ceo.
Drio aspetar contento, a note, rivar nantra olta el Babo Noel.

Me ricordo quando, da picin, che aspetava sta note rivar.
Nei giorni vanti del Nadal, mi giuteva la mama e el pupà.
Se ciapea na sbranca de foie, zera par el musseto magnar.
Con paura, ndea a leto bonora par alsarse prima del sol spuntar.

Poche cose i podea comprar, poareti, i mei genitori
Par noantri, sémplissi giugheti, era òro comprà con sudori.
A matina del di vinti sìnque, fin la fame la scampeva via.
Anca, intanto se fea colassion, se zughea, zughea e mai se fenia.


Rit: Nadal, Nadal, Nadal, ze nassesto el bambin Gesù
Scolto le campane dela vécia ceseta la su.
Nadal, Nadal, Nadal, ze nassesto el nostro Signor.
Questa note porta nostalgia, pace, alegria e tanto amor.(2x)


Felice Natal



 


Mensàgio de Nadal - Ademar Lizot

quinta-feira, 23 de dezembro de 2021

 Scarica sto àudio strucando qua.

Ascolta el mensàgio strucando soto:

                                    Mensàgio de Nadal  (per Ademar Lizot)

          


              In questo mensàgio natalino, con l'ànima indenòciada voglio dir che...

   Ringràssio  Dio par nantro nadale. Ringràssio Dio che quando el ga pensa in farme nasser el mondo no`l zera mia ligà a un consumismo descadenà, parchè el Bambin Gesù l`éra el divino protagonista del nadal e, el ùnico regalo che se guadagnea, l`éra i dolci ornati co`l sùchero brilianti, che dopo scoltando na bela stòria del nadal, contenti se magnea.  

  Una stòrieta che nò go mai desmentegà, dela zia Gasparina go scoltà. Con so vose dolce de bambina la  racontea che quando a Giuseppe e Maria, co`l bambin Gesù ntei bràssi,  ghe ga tocà de scampàr via al Egito, amisura che`i caminea, i fiori dela stradeta in reverensa i se verdea par esalar par ària  el so mèio profumo. Orchìde con so puressa. Magarite con so inossensa. Ortensie piene de simplicità. Rose con so maestà. Garòfoli rossi, orgòliosi, ma in rispeto inclinadi e,  gilli de una bianchessa incantadora verti compagno de`n divino càlice.   Solche el pòvero rosmarin, sensa pètele e sensa gnacauna belessa special, el ga restà tristo, sensa poder dimostrar reverensa al Divino bambin.

  E ntel transcorso del longo viaio, quando la Sacra Fameia ga rivà darente de`n rieto, Maria se anca straca  la se ga fermà  par netar le robe del bambin che riposea e, ntel momento de stender i pani al sol  la ga visto che orchìdee, margarite, ortencie, insieme dele rose, le zera tute massa delicati. I garòfoli rossi massa alti e  orgòliosi e, i gilii bianchi massa dèboli, parea fin che i se spachea. Alora la ga senti quel rosmarin, sensa gnancauna formosura, ntela so umiltà  zera el più  forte par postar le robe e, Lu sempre pronto par servir, pien de contantessa el ga sospirà e de cuor ringràssia a la Vèrgine Maria, par la gràssia de poder sostentar al sol  l`é robe moiade del Bambin.

  “-Gràssie gentil rosmarin!” Ga dito Maria! '-De ancoi in vanti te ghe de ostentar fiori co`l color del asul del firmamento, par far ricordar del manto che dopèro e, tuti i to rami, che i ga sostesgnà l`é robe del pìcolo Gesù, i ga da èsser profumadi co`l aroma dela Santità, par emanar par ària, alegria e pace."

 Al finir questa ùmile stòrieta, voglio desiderar a tutiquanti, i mei più cari e afetuosi auguri de`n sereno e Santo nadale a tutiquanti.

Ademar Lizot.

(trad.)

                               Uma História de Natal

   Agradeço a Deus por mais um natal e, por ter nascido em um tempo que o mundo não estava atrelado a um consumismo desenfreado, um tempo em que o Divino Menino Jesus era o protagonista do natal e, o único e precioso presente eram os doces feitos em casa, que comíamos felizes escutando uma história de natal.

   Uma que jamais esqueço ouvi da saudosa tia Gasparina, que com sua voz doce de menina contou que quando a Sagrada Família, com o menino Jesus nos braços, fugiu em direção ao Egito, a medida que caminhavam as flores em torno da estradinha se abriam em referência para exalar seu melhor perfume.

   Orquídeas com sua pureza, Margaridas com sua inocência, hortênsias com sua simplicidade, rosas com sua majestade, cravos vermelhos, orgulhosos, mas em respeito inclinados e, os lírios de uma brancura encantadora se abrindo como se fossem um cálice divino. Somente o pobre Alecrim, sem nem uma pétala, sem nem uma formosura, se prostou triste, por não poder fazer nem uma reverencia ao Divino Menino.

  E no transcurso da longa viagem, quando chegaram a beira de um riacho, Maria embora cansada parou para lavar as roupas do menino que dormia. No momento que foi estender os panos ao sol, reparou que as orquídeas, margaridas, hortênsias e rosas, eram muito delicadas, os cravos muito altos e os lírios muito frágeis, mas o alecrim, humilde, sem formosura, era forte e pronto para servir. Depois contente ele agradeceu a Virgem Maria pela graça de poder sustentar ao sol as roupinhas molhadas do menino.

  -Obrigado gentil alecrim, lhe disse Maria! "- Doravante tuas flores terão as cores do firmamento, para lembrar o manto que me cobre e, os teus galhos que sustentaram as Divinas roupas molhadas, serão perfumados com o aroma da santidade, para emanar alegria e paz."

Bune Feste - Bone Feste - Elaine Maccali Girotto

Scarica sto àudio par el to computadore strucando qua

Ascolta el àudio nela vose dela scritora:


 

Bune Feste - Bergamasco


L' agn de 2021, le adré a furnis, forse ta ghe pers ergü de na manera mia tant bela, ta ghe na bröta malatia, an visse o ergot che ta se mia bu de ndassen fò...

Ardes n'turno, leanta l'có, derf l'to cör, scua fò la to ment e dapo ta sa truaré cuntet, perchè ta ederé zet amò pègio de té... 

Cum chèl che ta ghe sufrit, mpara per iga vivit, ringràssia cumè    ta sé e per töt chel che ta ghé...

Forse ta sé cumè l' Giusè e la Maria, adré a circà an pòst  per nás l'Bambi e ta l'troet mia...

Pèrt mia la diressiù, la forsa del Gesu perche Lü l'ga tecat la perseghissiù amò ndela pansa de sò mama e sensa trua che lera na cundana, L'ga semper fat  l'bé e  la guera  l' guadegnada...

Mèt töte le tò tribülassú sota l'pignerì e arda al volt e de dré del nigol ta edèt la stela che lüs e co la fede,  l'curàgio, l'amur...

Ndela strada che ta caminet ta eh i'gná, forse ta troet an Rè che dà  l'perfum del Bambi e ndel agn de 2022,  ta l'spait l' udur de Lü nduè ta he!

Bune Feste a Tötc!


Boas Festas! - Português

O ano de 2021 está terminando, talvez você perdeu alguém de uma forma não muito agradável, tens uma má doença, um vício ou alguma coisa que não consegue dar um basta...

Olha ao teu redor, levanta a tua cabeça, abre o teu coração, varre a tua mente e depois ficarás contente, porque verás  gente pior que você...

Com aquilo que sofreste, aprende por ter vivido, agradece como és e por tuto o que você tem...

Talvez esteja como o José e a Maria, procurando um lugar para o Menino jesus nascer e você não está encontrando...

Não perde a direção, a força de Jesus porque Ele começou a perseguição, ainda ma barriga da mãe e não  interpretou como um castigo, sempre praticou o bem e a guerra Ele venceu...

Coloca as tuas dificuldades em baixo do pinheirinho,   olha para o alto e atrás da nuvem verás  a estrela que brilha  e com, fé,  coragem, amor... na estrada que você caminha, você irá em frente.  Talvez encontrarás um Rei que te presenteia com   o perfume do Menino Jesus e no ano de 2022 espalharás o cheiro Dele, onde você for...

Boas Festas à Todos!


Bone feste! - Talian

El ano de 2021 el ze drio fenirse, forsi te ga perso una persona de una maniera un tanto crudele, ghetu un malatia, un víssio o una cosa che non te si bon darghe un fin...

Varda intorno, alsa su la testa, averze el to cuor, spassa la to mente e dopo resterà contento, parché vederà gente pedo che ti...

Con quelo che ti te ga patio, impara par gaver vivesto, ringràssia par quelo che te si e tuto quel che ga...

Forsi stia come Giusepe e a Maria, sercando un posto par Gesù nascer e non te si bon trovarlo...

Non perder la diression, la forsa de Gesù parché Lu ga scominsià la so perseghission, ancora nel seno de so mama e non ga interpretà come un castigo, sempre ga praticà el ben e ga vinto la guera...

Mete le to dificoltà soto l'álbero de nadal,  varda in su e drio na nùvola te vardarè la stela che brila  e con, fede,  coraio, amor, nela strada che ti camina ndarà avanti. Forsi trovarà un rè che te possa regalar col profumo del bambin Gesù e nel ano de 2022 portarà el so profumo par tuti posti dove ndarà...

Bone feste a tuti!

Gràssie a chèi che ga mantegnit l'talià - Elaine Maccali Girotto _ Dialeto Bergamasco

quinta-feira, 16 de dezembro de 2021

Para baixar o áudio clique aqui.
Para ouvir a história clique no player abaixo:

Gràssie a chèi che ga mantegnit l'talià - Bergamasco

Ndena èpuca, l'talià le stat prübit de parlà, ma tàntcie amò nvissiatc co le paròle nel cor, i è mia statc bu de fermàs.

Gràssie! Per chèi che l'mantegnit sota àqua e i statc bu de nüdà, sensa negà l'talià. Issé l'ga continuat a caminà per la òia de parlà, i ga nsègniat anca chèi che parlàa n'brasiler e ergü ďchilé, i era ngrant sintcier e ga piasit n'grant tant.

Tante olte dapo passat i agn che le stat prübit, quanta i scultáa ergü che parlàa: I ardàa stragno, i pensàa chi i'ra stüpetc e sensa stüde, gros, sporc e sensa soltc.

Quanta i vegnia n'dela cidade, i parlàa sensa pensà...Ndele rudoviàrie ghera tante cumare chi i vardàa spaurade, per treèrs e i cambiàa nfina de post... Cussè i fà chèi lé n'cidade? Vàrdeghe a le ròbe, par nfina gnianca cambiade! Amò quadrade e listrade! Pèssade!...Gadöghe chi i è ciapade! Ma i ga assat töt ndré, per la òia de ndà inà, sensa tanta pròsia , ràbia e belessa i mà assat la grandessa ďchèl che son e gon al dé den ancö.


Obrigado àqueles que mantiveram o Talian - Português


Em uma época, o Talian foi proibido de falar, mas tantos ainda viciados com as palavras no coração, não foram capazes de parar...
Obrigado! Por aqueles que o mantiveram "embaixo d'água" e foram capazes de nadar, sem afogar o Talian. Assim continuou caminhando pela vontade de falar, eles ensinaram também aqueles que falavam português e alguns deles eram muito sinceros e gostaram muito...
Muitas vezes, depois de passados os anos que foi proibido, quando escutavam alguém falando: Olhavam estranho, pensavam que eram bobos e sem estudo, grossos, sujos e sem dinheiro...
Quando vinham na cidade, falavam sem pensar...Nas rodoviárias, tinha muitas comadres( mulheres que se achavam chiques) olhavam apavoradas(assustadas), atravessado e mudavam até de lugar. O que fazem esses ai na Cidade? Olhem as roupas! Parece até que nem se trocaram! Ainda quadradas e listradas! Remendadas! Eu aposto que são ganhadas(usadas)!
Mas deixaram tudo para trás pela vontade de ir em frente, sem muita chiqueza, raiva e beleza eles nos deixaram a grandeza daquilo que somos e temos no dia de hoje.

Gràssie a tuti quanti che ga mantegnesto el Talian - Talian


A tempi indrio non se podea parlar talian, ma tanta gente costumadi con le parole del core mai ga dassà de parlar...
Gràssie a quei che lo ga mantegnesto e soto àqua i ze stati boni noar sensa negarlo. Cossì el ga seità ndar avanti par la voia de parlar, i ga anca ensegnà a tanti brasiliani parlar e tanti i ga piasesto da'vero!
Tante volte dopo che ga passà el tempo de proibission, quando se ascoltea un parlar i ghe vardea stranio, i ghe disea che i zera gnoranti sensa stùdio, sporchi e sensa soldi.
Quando i vegnea in cità i parlea sensa nincòrzerse, nela rodoviària, le done dela cità co ascoltea cambiea fin de posto. Cosa i ze drio far quei li in cità? Vardé le robe! Par fin che i se ga mia gnanca cambià! Tessuto a quadreti, robe a righe! Taconade! Lo scometo che le ze guadagnade!
Ma i ga dassà tuto indrio par la voia de ndar a vanti, sensa lusso, ràbia e belessa lori i ne ga regalà la grandessa de quel che semo e gavemo incoi.

Nicolini e Rosana - Ademar Lizot

sábado, 11 de dezembro de 2021

Par scaricar el àudio dela stòria struca qua.

Para ascoltar la stòria struca soto:


                          Nicolini e Rosana

          Questo el ze un rilato del nostro Brasil-Talian par dir che....

   Che la par i ani cinquanta gavea un contadin de nome Nicola, ma tutiquanti lo ciamea de Nicolini.  El zera un giovenot sèmplice e ingènuo,  vinti passa ani de età, co la barba bionda, a moda Garibaldi. El  vivea a solo con so genitori, belche ansiani, fin che nte`n  tristo e gelà inverno, a distansa de un mese al altro, parvia de na bruta palmonite i ga sparì de questo mondo. Alora Nicolini ga resta solo in quela enorme casa contadina e, pègio de tut l`éra che no`l zera mia abitua ai afari dela casa; netar, pareciar el magnar,  lavar e stirar i pani e, cossì in poc tempo la casa ga daventà squasi impraticàbili de resider, parche Lu el zera brao de laorar solche ntela rosa. De sta manera el ga vivesto una s-cianta de mesi, fin che Don Egìdio, el prete del paesel quel zera na persona pietosa con so fideli e, anca perchè no`l volea mia ntel paesel scàpoli in giro, el se ga compati co la situassion e, ntela prèdica dela mesa el ga anunsià che Nicolini bisognea maridarse e, dopo dela intersession del prete, in pochi giorni se ga presentà una tosa co bràssi forti par laorar, ma anca bela e svilupada, de quele che se el vent sùfia in sù el vesti, bele gambe salta fora. Rosana zera el suo nome e, quando Nicolini la ga visto, la prima impression l`é stà de ofuscante sorpresa, el fià ghe ga mancà e l`vene dele témpie dela testa ghe ga pulsà, soto la comossion quel ga senti nel momento. Ntel medèsimo giorno i ga marca el innamoro e in pochi giorni el matrimònio, che l`é sta normale, co pochi invitati, ma co tute le cose  de`n matrimònio clàssico. La ciesa ornata de fiori profumadi e, el organista che sonea màrcie nupciali. El pranzo, mèio dir bancheto, l`é stà parecia par le zie a base de capeletti in brodo e sorasco de porcel rosti ntel forno.

   Ntela matina dopo dela prima note dei Sposati, la fidansata  ga saltà sù del leto co`i  bei òcii negri sbassadi ntel semblante malincòlico e, dentro de quel contesto, se pol capir che nò ga mia sucesso gnente. E, cossì i ga porta avanti, i riposea insieme, ma zera visìbile che gnente sucedea.  Fin che nte`n domènega de matina, Rosana ga dito basta!  Dopo dela mesa, intanto che Nicolini ciàcolea con so  amicii, la  ga parlà co`l petre;  la  ga confessà che el so marido, ancora dela prima note, el se butea  zo ntel leto solche par riposar e, se Ela arivea più darente el ghe  dissea par tirarse via, parche el gavea paùra de cascar zo par tera e, ntele ciare volte che lo tochea, el se eschiveva come se la fusse una sensavergogna, che nò sà mia che le pecà far quele robe! Saralo castrà, la ga domandà. El ze più gelà che la brina e, se no`l cambia mia, me toca de ritornar casa e, dopo ndar in serca de`n vero omo.  Don Egìdio la ga scolta con calma e, con sapiensa el ga rispondesto;...’-Cara fiola, bisogna che te sèpie che Nicolini el ze un giovenot sémplice e ingènuo, che ga la inosensa casta de`n tosatel. Lu el crede ancora che i bambini i vien del pantan e el suo piansamento ze quel dele rane.  Cossì te racomando toleransa, parche el matrimònio el ga de esser una union de ànime, però sensa un spìrito de ressegnassion nò se pol mia portarlo avanti, alora porta passiensa, che la natura ga de seghir el so corso e, furse ancora in questa note el pol desmissiarse fora.

   Dopo dele parole del prete la tosa ga resta edificata, ma ancora insodisfata. Alora Don Egìdio se ga senti obrigà a ciamar Nicolini, par nte`n ciàcola riservada  spiegàrghe, sora quelo che  un sposo ga la obrigassion de far con so sposa al leto e, soratuto dirghe che quele cose quel cata svergognose, quando fate rento dele règole del matrimònio no le ze mia un pecà.  

Nte quela note de domenga, dopo dela instrussion del prete, Nicolini zera altro omo e, ntel luni de matina, Rosana ga salta su del leto contenta, parchè in quela note semplicemente gavea ocoresto la splossion dela passion, che par tanti giorni la zera sconta soto l`é sènere squasi stusade dei carboni del amor.

E, cossì finisso questo rilato, ricordando el pressioso consilio de Don Egìdio, che sensa rispeto e toleransa, nò se porta mia avanti el matrimònio.

Ademar Lizot.

    

Cara Corbélia - Abraço a Corbélia em Talian - Musica

quarta-feira, 8 de dezembro de 2021

Para baixar essa música somente em português clique aqui
Para baixar essa música somente em talian clique aqui
Para baixar essa música igual está no vídeo clique aqui.

Abaixo do vídeo a letra e tradução dessa música:



Original (Armando Pereira de Melo e Flávio Pereira/ Os querencianos) 

Eu desde menino, vivo gauderiando
No mundo cantando, animando festança 
Meu Brasil gigante eu conheço a palmo 
Eu sou índio calmo e gaúcho não cansa. 
Conheço a cidade de gente sincera 
Que se considera e merece confiança 
Mais uma cidade modesta e pequena 
De gente tão buena não sai da lembrança.

 Ref: Aceita um abraço, Corbélia querida 
Pra mim tu és vida, encanto e amores 
Tu és um prenda linda e perfumada 
Foi denominada "Cidade das Flores" 

Em todo o Brasil eu tenho amizade 
Eu falo a verdade, não sou pretencioso 
Mas essa cidade que eu to referindo 
O céu é mais lindo e o ar mais gostoso 
Quando eu me aproximo, chegando pertinho 
Já sinto o carinho do povo bondoso 
Me esperando alegre com a minga na brasa 
Eu me sinto em casa faceiro e gracioso 

Eu te quero tanto cidade altaneira 
Gente hospitaleira, sincera e unida 
Se alguém me falar que Corbélia não presta 
Não é gente honesta, peleio em seguida. 
Já te homenageei alegre cantando
Agora chorando faço a despedida
Te guardo comigo com todo respeito
Dentro do peito Corbélia querida.

 Tradução para língua Talian Jaciano Eccher 

Ancora da ceo son fato cossì 
Par de qua e de li, me piase cantar 
E questo Brasile mi conosso bene 
Pian pian e sereno go belche girà 
Ga tante cità che ga gente bona 
Paron e parona che se pol fidar 
Ma ga una cità, che ricordo sempre 
De gran brava gente che mi vui parlar. 

Rit: Riceva un abràcio, o cara Corbèlia 
Par mi te si bela, incanto d'amore 
Te si una dona bela e profumata 
Cossì ze ciamada "La cità dei Fiori!" 

In tuto el Brasile go fato amicìssia 
Ga gente bonìssima e de grande cuore 
Ma questa cità che amo d'avero 
El ciel ze pi bel bel e el ga pi colore 
E quando ritorno a sta bela cità 
Ancor da lontan si sente el afeto 
Tuti che me aspeta felice in festa 
La mama in finestra me soride el peto 

Me piase de ti cità del mio cuore 
De tanti amore e gente de bene 
Se qualche persona parlar mal de ti 
El sàngue el boie e sgionfa le vene. 
Go fato omenàio felice cantando, 
Sempre racontando la stòria cossita 
Te porto nel cuore, con tuto il rispeto 
Rento del peto Corbélia mia vita.

Algumas fotos dos bastidores de gravação desse projeto:

Pel Castagno con Manciete Bianche - Ademar Lizot

quinta-feira, 2 de dezembro de 2021

 Scarica el àudio strucando qua.

Ascolta la stòria strucando soto:

                    


Pel Castagno co Maciete Bianche (Per Ademar Lizot)

    Sempre ringràssio a Dio par i genitori quel me ga destinà,  ànime gemele che`i se volea tanto ben, i zera  de`n tempo quel fogo del fogolaro mai se stusea e la fradelana del cuor mai se finissea.  La mama sempre contea che quando i se ga maridà, de suo i gavea solche speransa, fede in Dio e,  voia de laorar. Del suo insoval la se ga porta adrio, solche le querte, una imàgine dela Madonina e una pignata de fero par cosinar la polentina e, el pupà che solche co le gambe rento de una bombàcia el se sentiva a volontà, el ga porta el più presiosso ben che`l gavea, un caval che tanto stimea,  un roano co maciete scure, che altiero trotea par tirar la caretina, par ndar a mesa  domènega de matina. Dopo de`n tempo i se ga compra un tochetin de tera, ndove i ga alsa sù na casetina fata a colpi de manera e, i primi soldi che i ga vansà i ga compra na vacheta de pel castagno co maciete bianche, picinina, ma co le tete de bon tamagno.  El suo laoro zera  proderer el late e, generar un vedel al ano e, cossì i restea sempre  atenti, se la gavea qualche guaio,  pansa sgionfa o,  sicatrise che nò se curea, alora i ciamea el vècio Lino, un contadin speriente, che sensa gnancaun stùdio, el laoro de veterinário el fea.  Quando la ga partori la prima cria l`é stà un momento de aflission, par la paùra de`n parto difìssile, ma dopo de mèsa ora, de òcii verti drio scrutinar el novo mondo, una bela vedela vignea fora. Alora la vaca lechea la plassenta de so cria, che in mèno de diese minuti, se alsea sù ntei denòcii e dopo in piè, in serca dele tete de so mare, par ciuciar el primo late, una dele imàgine più bele dela natura, che assea tuti  contenti, parche una vedela representea la sicuresa de più late, l`éra pròpio na festa, come se gavesse nato un membro dela fameia. In pochi giorni se podea scominsiar a molzer la vaca e, se gavea disponibilità de erba e fen, due volte al di, de matina bonora e al s-curir, parchè el late el zera tanto importante par el magnar de ogni giorni. Parte el zera dela vedela che ciusiea e, altra destinà par bever,  par far el butiro e el formaio, che bisognea speriensa, pròpio un don special par farlo e, anca star atenti co la igiene, quando el scominsiea a daventar sòlido, se netea due o tre volte al giorno, fin quel ciapea la crosta dura, alora el zera involvesto in foie de fighera e deposità ntele scansie dela cantina e, quando scominsiea a esalar par ària quel odor profumado e pungente, alora insieme de salam, polenta e  vin se magnea del mondo el mèio merendin.

   E cossì finisso questo rilato de`n tempo de semplicità, un tempo in che i valori dela felicità, no`i zera mia ligadi  a un consumismo descadenà.

Ademar Lizot.

Mis de Desèmber - Mese de disembre - Elaine Maccali Girotto

terça-feira, 30 de novembro de 2021

Par scaricar el àudio, struca qua.

Par ascoltar la stòria struca soto:

 



Bergamasco:

Mis de Desèmber: L'ülten mis del agn. Co l'sul che scutàa i sapàa...I paregiàa i dols de pasta, le cuche per l'dé de nedal. I tintàa de bianc le prede, le piante co la calsina a turno ala ca, i fàa l'pignerì per  mèt sota   l'Bambi e se ghera soltc i cumpràa an presènte per chèi  picini.


Talian:

Mese de disembre: L'ùltimo mese del ano. Co'l sol che brusea lori i sapea.. I ghin fea le bolasse, le cuche par el di de nadal. I ghe pintea i sassi e le piante intorno le case de bianco con la calsina, i ghe fea el pin de nadal par meter soto Gesù bambin e se gavesse soldi i ghe comprea un regalo a i cei.


Português:

Mês de Dezembro: O último mês do ano, com o sol que queimava, eles capinavam... preparavam os biscoitos de massa, as cucas para o dia do natal.  Pintavam  as pedras e as árvores ao redor  da casa de branco com cal, faziam o pinheirinho para colocar embaixo o menino Jesus e se tinha dinheiro compravam um presente para as crianças.




El Vècio Tabaté - Ademar Lizot

quarta-feira, 17 de novembro de 2021

Par scaricar la stòria struca qua.

Par ascoltar la stória struca soto:

               


           El Vècio Tabaté      

      Questo el ze un rilato del tempo in che la cità de Arvorezinha se ciamea Fighera Alta

     Transcorea i ani cinquanta del sècolo passà, quando al paesel de Fighera Alta un novo sitadin ga rivà. El zera un cristian de mesa età,  de sol e tempesta roviná, de cavei grissi e fàcia piena de rughe sinistre. Adosso una forte spusa el gavea, che ai più sensìbile stropar el naso el fea.  Constante Tabaté zera el suo nome e, la so stòria é come de altri tanti, persi par l`strade del mondo, trapei sensa valia e sensa rumo, che se incontra par i cantoni, schiavi de so tristo destin.

     Se anca el zera zo de testa e fora dei sentimenti, pol esser che`l zera fiol de bona gente e, se gavea qualchedun matusel che lo tirea in giro, par coionarlo e  rider so desgràssia, anca gavea tanti co una complacente bonevolensa che i ghe ofria de magnar e robe par vestir e, cossì el nte`n ùltimo ciaro de dignità el portea la vita avanti, come sel fusse  in serca de`n sogno stravià.

   El riposea al seren, parchè de suo no`l gavea mia gnente e, quando el vignea al sentro del paesel, el provochea un vero bacan, con suo forte odor, cativi sbaiea i can e, i paroni de gati tratea de scònderli, parchè se anca no`l  zera mia un Visentin, el gavea la bruta fama de magnar gatin.     

    L`bodega dela stassion rodoviària zera la so ciesa e l`caciassa la so santa de devossion e, gnente lo assava pi contente che un bicier pien in man. Ntela prima sboconada  el fea s-ciocar la lèngua ntel cielo dela boca e, quando el spìrito de quela aqua maledeta ghe rivea ai sarvei,  el alsea sù la ala del capel, par dir: ‘_Ancoi go saltà sù co la luna reversa e solche na barufa pol farme felisse!’ Alora i ghe disea:..’-Ma Constant, volemo pagarte nantra casiassa e ti vol barufar con noantri.’ Alora el sbossea un soriso enigmàtico e contento  rispondea:..’-Noantri semo amicii paron. L`é stà sol par scherso, che cossì go parla!’ Dopo el se racòliea nte`n silensio ostil,  s-cieto e pensativo  slisando co la lama del cortel la paia del sìgaro.

    Fin che nte`n giorno ga vignesto la notìssia che due viachi sensa-servintia, co la ànima piena de perversità, calsina boiente ntei òcii i ghe ga postà.  Parvia de quel crime monstruoso i lo ga orbì e,  in pochi mesi el ga sparì.  Ma, vanti  de morir el ga domanda par caciassa e, dopo dela prima sboconada de quel líquido cativo e sensa color, a soto-vose el ga dito:.’-Se me toca de morir, voglio caciassa ntel mio cason, par quando rivar nel cielo far na revolussion!’

  E al finir questo tristo rilato, de`n porogramo quel mondo ga spacà, me vien el sentimento che di d`ancoi el vècio Constante Tabaté l`e una luminosa stela ntel cielo dela vècia Fighera Alta e, dei campi de Soledade.

      

                               O Velho Tabaté           

                 Este é um relato de quando Arvorezinha se chamava Figueira Alta

   Transcorriam os anos cinquenta do século passado, quando na localidade de Figueira Alta chegou um novo cidadão. Era um homem de meia idade, curtido e recurtido de sol e granizo, com um forte odor no couro e rosto cheio de sulcos sinistros que as desgraças traçam na cara dos bons e dos maus e, embora oriundo de boa gente, fora das ideias era completamente.   Constant Tabaté era seu nome e, sua história é como a outros tantos perdidos pelas estradas do mundo, tipos sem valia e sem rumo que se encontra pelos cantos, escravos de seu triste destino.

 Embora não fosse dono de seu pleno juízo, era filho de boa gente e, se tinha alguém que o maltratava, para rir de sua desgraça, também tinha muitos que possuidores de uma complacente bondade, lhe davam comida e roupas e, assim levava a vida por diante, talvez em busca de um sonho extraviado.

   De seu nada tinha, nem um cantinho para repousar e quando chegava no centro da cidadezinha, gerava confusão, cães latiam, pois sentiam o forte odor no ar e, os proprietários de gatos, ficavam atentos, pois ele tinha a fama de assados come-los.

  A bodega da estação rodoviária era sua igreja e a cachaça a sua santa de devoção e, nada o deixava mais contente que um como cheio na mão. No primeiro gole estalava a língua no céu da boca e, no instante que o espírito daquela água maldita lhe chegava a cabeça, tapeava o chapéu na testa, alisava o bigode e bem forte dizia:..’- Hoje amanheci de lua torta e só uma peleia me faz feliz!’  Então alguém lhe dizia:...’Mas Constant, eu quero pagar-te outra cachaça e você quer peleia!’ Então esboçava um sorriso enigmático e contente respondia:...’ Nóis semo amigo home e, eu falei aquilo só de brincadeira! Depois recolhia-se a um silencio hostil e com a lâmina da faca alisava a paia do cigarro.

Até que um dia veio a notícia que dois sem-serventia, com veneno no coração e perversidade na alma, o tinha agredido e covardemente o cegaram com calcina fervente e, depois deste crime monstruoso em poucos dias morreu, porém antes de partir pediu por cachaça e ao primeiro gole recuperou o volume da voz para dizer seu último verso:..”-Se eu morrer moreninha, cachaça no meu caixão, pois quero subir ao céu fazendo revolução!’

 E ao terminar este relato de um coitado que o mundo estraçalhou, tenho o sentimento que o velho Constant Tabaté  agora é uma luminosa estrela nos céus da velha Figueira Alta e dos Campos de Soledade.

  Ademar Lizot.

Fà semper l'be - Elaine Maccali Girotto

terça-feira, 16 de novembro de 2021

Clique aqui para baixar o áudio da mensagem

Clique no player abaixo para ouvir a mensagem



Fà semper l'be - Bergamasco

Quanta ta ga fe l'be per ergü co le to paròle, la to boca deo rit, le to ügiade lüstre. Ades n'dele rede sossiài: quanta ta spait, ta scriet ergot per fa chel  oter cuntet, ta ga metet na figüra bela.. Ta se mia  adre a faghel sul per l'oter, ma prima per te. Töt  chel che ta  fe per  l'oter: tant per be o per mal, prima ta l'fe per te. Elura, quanta ta techet l'de: fa l'mei che ta garìet per l'oter e ta sa benedìsset amo te.


Far sempre el ben - Talian

Quando te ghe fe el ben par i altri con parole, to soriso, to vardar lusegante. Adesso ntele rete sociali: quando ti te condivide, scrive qual'cos par far i altri contenti.. Mete su na faceta bela. Non te fe sol a i altri ma prima de tuto par ti. Tuto quel che te fe ai altri, o ben o male, prima de tuto te fe a ti stesso. Alora quando scominsia el di, fa el mèio che te pol a i altri, te sta benedindo a ti stesso.


Faz sempre o bem!


Quando  tu faz o bem para alguém com as tuas palavras, o teu sorriso, o teu olhar brilhante. Agora nas redes sociais, quando você compartilha,  escreve algo para fazer o outro contente,  coloca  um emoji bonito...Não  estás fazendo só para o outro, mas primeiro para você. Tudo aquilo que tu faz para o outro, tanto por bem ou por mal, primeiro fazes para você. Então, quando começas o dia, faz o melhor  que podes para o outro e estás  te  abençoando a ti mesmo.



Lìnia Bela - Per Ademar Lizot

sexta-feira, 12 de novembro de 2021

 Par scaricar sto àudio struca qua.

Ascoltemo la stòria strucando soto



                                             

Lìnia Bela  

 


Desmentegarse dei nostri antenati e del paesel ndove che se ga nassesto é come esser un rieto sensa fontana, una pianta sensa radise.

    L`éra domènega e ntela lìvida ciarità del  s-ciarir del di, con destin al paesel dei noni  gavemo partì. El sofero zera el Rafael e, Insieme gavea nostra cara sorelina e nostro vècio fradel. Due ani fea, che nissun se visitea, ma in quela luminosa matina, al cielo l`campane anunsiea  che gràssia al Signor-Dio, l`pandemia se finessea. Dopo de Serafina amore mio e  muçum dei prisìpicii, par la bela Encantado  gavemo passà e, nte`n casa maraveiosa e piena de simpatia, el grando Adroaldo e so sposa Maria gavemo visita e, par sora de una montagna, ai piè del imponente Cristo Protetor, co la ànima indenòciada,  se ga fato una preghiera al Signor.  De quel punto in vanti, èrimo darente del paesel dei noni, con tuta la so stòria presente, co la casa vècia ndove ga scominsia la pi pura essènsia dela nostra gente.

   Dopo de rampegar sù par el monte gavirova, al mèso di semo rivadi a la Linha Bonita, come se dis in brasilian e, lìnia Bela  i Talian. ’- Sia tuti, a questa benedeta tera benvenuti.’ Ga dito con cortesia el paron dela sorascaria. El camerier l`éra el fiol del zio Gioanin e, dopo de magnar sorasco de porcel e piegorin, contenti semo ndati visitar i nostri parenti, gente de una simpatia comovente, la zia Celeide, la Gerusa e la Patrícia, ndove ga el tosatel co`i òcii più bei dela Bonita.  

   A l`é trè in punto, intanto che una arieta soave  acaressea nostra pel, semo rivadi al capitel de Santa Luzia, quela dei òcii cavadi via, visin a la casa sentenària dei noni con so parede de angico imponente e finestre de guasuvira resistente. El nostro  cosin Arlindo, un omo de sobrietà, l`é el paron dela proprietà e, con suo permesso, la cantina gavemo visita, ndove  con sapiensa, el nono depositea el so vin, fato con so man, so ua e so siènsia. Dentro dela casa, ga una vècia e scarsa mobìlia e, picadi sù ntei ciodi inrusinadi sora la testera del leto dei noni, ga l`stampa del bambin Gesù e Santantoni e, ntela stansa prinsipal,  i ritrati dei nostri antenati, gente de una bontà complasente, aotentiche come l`polenta, el formaio e el vin, discendenti de Abel e nò de Cain.

   Dopo, in torno dela casa l`emossion  se fea sentir, quando nostro vècio fradel Ventura, un omo de sentimento  tuta la so infansa el ricordea.  De quando co`l cavalin, menea milio al molin, dopo ndea tor sù ovi rento dei punari, atento par nò spacarli e, de quando insieme al nono e la noneta, ndea a mesa co la careta e, ntel momento de partir co`i òcii de so ànima el ga sguarda el saudoso zio Minghin, acompagnato dela vècia Adele, del Nandon e del Lucentin e, sentà nte`n bancheta, el nono Umberto, molando par ària na fumana de so pipeta, insieme dela nona Carolina, bela e divina, compagno de una Madonina.

    


         Visita a Linha Bonita

 


Esquecer de nossos antepassados e da terra onde nascemos é, como se ser um riacho sem nascente, uma arvore sem semente.

  Foi na lívida claridade do amanhecer que partimos com destino a terra de nossos avós. O motorista era o Rafael e, junto tínhamos a Adelaide e, ‘nostra cara sorela, junto  del nostro vècio fradel’.  Dois anos já se completavam que a ninguém visitávamos. Porém, naquele domingo luminoso, aos céus os sinos diziam que graças a Deus Nosso Senhor, a pandemia se exauria.   Depois de Serafina amore mio e Muçum com seus precipícios,  por Encantado passamos e, numa casa plena de fidalguia o primo Adroaldo e sua esposa Maria, visitamos. Depois aos pés do Cristo Protetor, com a alma ajoelhada rezamos.  Daquele ponto em diante a terra de nossos avós estava próxima, com toda sua estória presente, com a casa centenária dos avós, onde começou a mais pura essência de nossa gente.

Depois de subir o monte da guavirova, por uma estradinha sinuosa, na hora do almoço chegamos á Linha Bonita, como chamam os brasileiros e, Lìnea Bela os Italianos. “-Sejam todos a esta bendita terra benvindos!’ Assim disse o dono da churrascaria, que por sinal é afilhado da tia Dosolina. O garçom era o filho tio Gioanin e, depois do churrasco contentes, fomos visitar nossos parentes, gente de uma simpatia comovente, a tia Celeide, a Gerusa e a Patricia, onde mora um menino com olhos mais lindos da linha Bonita.

  As três em ponto, enquanto uma brisa suave e perfumada da grama molhada pela garoa do dia anterior, acariciava nossa pele, chegamos no capitel de Santa Luzia, em frente a casa centenária dos avós, com suas paredes de angico imponente e janelas de guajuvira resistente.  O nosso primo Arlindo, um homem de sobriedade é o dono da propriedade e, com sua gentil permissão visitamos a cantina com os barris onde o nono Umberto com sapiência, depositava o vinho, feito com suas mãos, sua uva e sua ciência.  Dentro da casa tem uma velha mobília e, pendurados em pregos enferrujados, sobre a cabeceira da cama dos avós, tem a imagem de Santo Antônio e do menino Jesus e, na sala principal as fotografias de nossos antepassados, gente de uma bondade complacente, autênticos como a polenta, o queijo e o vinho.

   Em torno da casa velha a emoção se fez presente, quando nosso irmão Ventura, um homem de sentimento recordou sua infância feliz. De quando a cavalo levava milho ao moinho, de quando ia colher os ovos nos ninhos e aos domingos, junto aos avós ía a missa de carroça. E foi assim, pleno de saudades, que no momento de partir, através dos olhos de sua alma, visualizou o saudoso tio Minguin, a velha Adele, o Nandon e o Lucentin e, sentado numa banqueta o nono Umberto, fumando sua pipeta, junto da nona Carolina, bela e divina.

Ademar Lizot.

Come zera sti ani quando nassea un tatin - La vìsita dele comare

terça-feira, 9 de novembro de 2021

 

In questo vìdio volemo far veder a valtri come zera sti ani quando una dona guadagnea un tatin. Le comare con le sporte piene de cose ndea trovarla. Un gal vècio par far el brodo non podea mancar, se la vìsita zera a note a lora se fea el filò e anca el vin par far festa bisognea portar ensieme. Le ciàcole se stirea lunghe, i tosatei i profitea par giugar, far dispeto e le tosate e tosati pi vèci anca par smorosar.

Come che ga cambià tuto ntel tempo de incoi, quando una dona guadagna un bambin te lo vedi in tempo reale traverso la intranet parché generalmente i genitori "freschi" i vol gabarse publicando foto su Facebook e Instagram. Con questo pìcolo risumo che go fato me go fin ricordar dela mùsica I dise che incoi ze meio.

Ma ndemo alora veder sto vìdio che gavemo fato ensieme co'l Gruppo Ricordi Della Italia.


Mis dè nuèmber - Mese de novembre - Mês de novembro - Elaine Maccali Girotto

segunda-feira, 1 de novembro de 2021

Para baixar esse áudio clique aqui.
Para ouvir o áudio na voz da escritora clique no player abaixo:




Mis dè nuèmber (Bergamasco)


Al prim i pregàa a tötc i santc, ai du per tötc i mortc. Töt  l'mis de namötcia de laoro, i catàa sö l'furmet per iga la farina per tötc l'agn, i aràa i pientàa, furnit na safra i tecàa  l'otra, ma per lur,  al laoro lera cumè a truà l'or, bastàa la salute, iga de maià e i sa mpurtàa mia de laurà.



Mese de novembre (talian)





Nel primo di se preghea par tuti i santi, el giorno due, zera par i morti. Tuto el mese de tanto laoro. Lori fea la racolta del formento par far farina par tuto el an, versea la tera e piantea. Co finiva una racolta scominsiava nantra pianta, ma par lori el laoro zera come catar oro, bastea la salute, gaver magnar lori gnanca se importea de laorar.



Mês de Novembro (português)


No dia primeiro, eles rezavam para todos os Santos, dia dois para os mortos. Mês inteiro de muito serviço, eles colhiam o trigo para ter a farinha para o ano todo, lavravam e plantavam. Terminada uma safra, começavam outra, mas para eles o trabalho era como achar o ouro, bastava a saúde, ter comida e eles não se importavam de trabalhar.


Gilii Bianchi e Garòfoli Rossi

sexta-feira, 29 de outubro de 2021

 Par scaricar el àudio de sta stòria struca qua!

Par ascoltar la stòria ntel vose del scritor, struca ntel "player" soto:


         


                           Gilii bianchi e Garòfoli rossi

  I mei antenati i riposa nte`n campo santo par sora de una colina, ndove el vent fà na cantiga de ninar a  so ànime e, sempre che vau visitarli porto insieme un masseto de fiori, bei e profumadi. Par la mama e la nonina, gilii bianchi come l`fácia dela Madonina e, par el pupà e el noneto, garòfoli rossi, come el vin che`i ga bevesto. Nte quel momento davanti dela tomba, sero i òcii e, me vien el sentimento che co`l permesso de San Piero, i ze qua zo in tera, in torno a me; l`mama co so sguardo de dolcessa, el pupà co so man pesade de contadin, l`nona co so fassoleto in testa e, el nono co so pipa in boca. Alora ntela solitudine de quel silensio luminoso, profondo e maestoso, dela m`ànima indenociada vien na preghiera e, dei me òcii  una furtiva làgrima, la più dolorosa, la più difissile de soportar parchè spandesta par sora de ndove  riposa la mia gente, che ntela tera i ga serca sogni de pace e libertà.

 Dopo, ancora respirando quela ària  malincòlica, pesada, che alsa sù el odor del passà, sguardo  tombe piene de umiltà, con crose de legno, fate a colpi de facon, come se le fusse la imàgine de tuta una generassion quel tempo serca de anichilar. Sguardo anca suntuosi  mausolei, piene de ghirlande e crose de belissimo marmo e,  me vien in mente che tuti quei che riposa drento de quele tombe piene ùmiltà e suntuose mausolei, i ga la medèsima someiansa, la medèsima condission, parchè i se uguala ntela insignificansa, parchè nò ga più gnanca una difarensa, parchè questo l`é el riposo dela umanità, el fin del calvário terestre, ndove el sospiro de grandi e pecinini no`l  ga gnancaun valor dissolvesto ntel medèsimo polver.

Vanti de ndar via del campo santo col fassoleto sugo l`lagrime del viso e, dopo del segno dela Santa Crose, sguardo nantra volta el masseto de garòfoli rossi come el vin dela ua del noneto e, i gilii de incantadora bianchessa, come l`fácia dela Madonina.

Ademar Lizot.                              


La Ombria dela Veciaia

sexta-feira, 15 de outubro de 2021

 Para baixar esse áudio clique aqui.

Para ouvir essa história narrada pelo próprio escritor clique no player abaixo:

                      

   La Ombria dela Veciaia

      Quatro ani fà, che sessanta de età go completa e, visin a la ombria dela veciaia son rivà! L`éra el giorno vinte de otobre e ntela comemorassion de compleano, ntel s-ciantin che  sufiea le candele del bolo, mia nipotina  con so vose dolce de bambina, la me ga dito:..’-Nono, ancoi che scominsia vostra veciaia?’  Quela domanda me ga sorprendesto e, solche dopo de sguardar ntel profondo de so òcii, bei come due grani de ua negra, go rispondesto. Ghe go dito che sì, come se paùra dela ombria dela veciaia nò gavesse pi, imaginando che la pol esser soave e afetuosa. Alora,  contenta La me ga abràssia e, de caro noneto la me ga ciamà e, quando l`fameia e amicii catea i auguri de pace, salute e felicità, alora pien de contantessa e co l`anima indenociàda go ringrassià al Signor-Dio che con so bontà sensa fin me ga regala amicii sinseri e me destinà na bela fameia e una doneta amàbile e coraiosa, che nò ga mia assà el mondo menarme via e, se ancora cossì, porto qualche sicatrisse  rento d`anima, l`é un prèmio de una lota, che se persa o guadagnada, nò ga più gnancauna importância.   Ntel transcorso dela festa, intanto che ricevea i complimenti, ntel silensio de m`anima go pensa sora la mia vita. Go ricorda del paesel che go nassesto, de quando  par gente me go cognossesto e, dela gràssia de esser fiol del Toni e dela Gigia, due ànime gemele che i se volea tanto ben. Go ricorda  dei mei disdoto ani de età, quando pien de sogni e felissità  el mio primo amor go trovà, una biondina con òcii de colombina. Go ricorda dele stòrie del passà e, dele legende che go imparà.  Anca me ga vignesto in testa par un secondo i amicii, persi  par l`strade del mondo,  quei paroni de mile cose, mà sempre malincòliche e quei sensa gnancaun fiorin, mà sempre contenti, confermando che la mèio richessa l`é volerse ben.

   Dopo del compleano, al s-curir de quel di, una piovesina triste come l`lagrime dela Madonina se fea sentir e, ntela solitudine dela mia casa, par el viero moià dela finestrina, go sguardà el mio viso; enruga, sensa el verdor dela gioventù e, me go sentisto pròpio pi vècio e pi tristo e, go capi che de quel giorno in vante, me tochea  tender de pi la ànima che l`rughe del viso e, cossì pensativo me go domandà, cosa che de Mi ristara, quando el mio sàngue congelar ntele  vene?   Pol esser che ristara solche i mei sogni oriundi de sentimenti fraterni, insieme del amor e dedicassion che a la fameia go destiná e,  l`storiete che de ànima e cuor go scrito, relati de`n discendete de contadin, pieni de aotentissità, come na feta de polenta e formaio con un bicier de vin.   

Ademar Lizot.

Mis dè utùber - Mês de outubro - Elaine Maccali Girotto

quarta-feira, 13 de outubro de 2021

Para baixar esse áudio, clique aqui.
 Para ouvir a narração na voz da escritora, clique no player abaixo.


 

 Mis dè utùber - Bèrgamasc


Tuca regà l' milho, strepà fò, sapà è cunforme lá lüna furnì dè pientà, perchè l'mis chè èh, ghè dè catassö l'furmét. Ai dudès lè fèsta granda, a lá Madona Nigra, sa prega e sa canta, per fà chè lá benedisse tötc i picini è l'Brazil, per furnì la fàm, lè guère, le diferènse per l'culur è chè ègne n'mont mèi per tötc, è mia sul per i sfür.

Mês de outubro - Português

Tem que passar o arado no meio do milho, arrancar as ervas daninhas, capinar, conforme a lua, terminar de plantar, porque o mês que vem, tem que colher(ajuntar) o trigo. No dia doze, è festa grande, para a Nossa Sra. preta (Aparecida), se reza e se canta, para que Ela Abençoe as Crianças e o Brasil, para que termine a fome, as guerras, as diferenças pela cor e que venha um mundo melhor para todos e não só para os ricos.

Mese de otobre - Talian


Ghe toca versar la tera in meso al mìlio, cavar fora le peste, sapar, dacordo con la luna, finir de piantar, parché el pròssimo mese bisogna racòlier el formento. Ntel di 12 ze gran festa par la Madona Aparessida, se prega e se canta par ela benedir i ciei e el Brasil, afinché finisse la fame, le guere, le difarense par el color, e che venga un mondo meio par tuti e non sol par i siori.





Ladaigne dén n'quai ròbe chè sa fàa è sa dizia an bèrgamasc - Elaine Maccali Girotto

segunda-feira, 11 de outubro de 2021

Para baixar o áudio dessa ladainha, clique aqui.

Para ouvir a ladainha clique no player abaixo depois de "pausar" a rádio on line.



Ladaigne dén n'quai ròbe chè sa fàa è sa dizia an bèrgamasc

Bergamasco

A totc oter que ma scultì, va mande an bazì;
Ma chè bèl chè ta sé, me sul d'èdèdet sto bé;
Suna la urègia mansina, ergü iè adre què i ma lümina;
N'dela cà dèn talià, gnianca s'lè fèsta, pol mia mancà la pulènta e gnianca la minèstra;
Portazó dò o trè spasete, què ta dó na branca de galète;
Quanta ta éh a fà i tò büzon, tosö l'niòc è pàra det i manzöi;
Metzó la trabàcula per vèt sè ta ciapet anquai bestiöi, per mia maià ndumá amò sul fazöi;
Tciapa endèl caretù l'cadinù è ütem a tecavià l'pignatù, chè dapo fon i gratù;
Cata sö chèi stràs lé è metèi n'dèn cantú;
Tossö l'grampinho dèi caèi, é vé a ütam a netà i büdéi;
Cor svèlta, chè stomia tant bé, ma fà mal l'có è par n'fina chè efò i sarvèi;
Vezó n'cantina, portaché na curtelina, per taiaga l'còl ala galina;
Ndumá tuca leasö a cantagai perchè emia l'latero è tuca fà l'furmai;
Diga ala stcièta, qlchè la àghe mia a d'giügà ensó la carèta, chè fa frètc, è la mètesö la berèta;
Tciapa la cassina, tirafò scòlo, per mia nda fò denssima la puina é portighèl al vedèl n'dèl paiólo;
Com sö scusal, lá mama ala matina, la fassö i lètc è la làa l'bucal;
Nsela l'caal, co l'cual, tossö la capa perchè esö l'tempural;
Stamia sota le grundane è va mia nsèma chèi chè àh a putane;
Compra n'méter dè voltomundo per fà n'sutanì chè guènè amò sul n'tuchelì;
Vá a taisö na brasada dé ganasì, per tràga det ai ruitì;
Tciàma i cagnì, porta la trucheza, per càaga i spì dè i rispurchì;
Vá a dàga de maià ai pulastrèi e vé a ütam a fandà la möla, per mulà i mesurèi;
Fà mia burdèl, chè l'tò fredèl lè bütazó, co l'mal de détc;
Adès son contétc perchè ocór mia pö càa i carétc;
Làes i pé ndèl suèt è suguèi co n'strasèt;
Quanta ghè le ròbe nète l'pà, i outre ròbe se le fà cumè l'dà;
Chè brao chè ta se stat a scultan, isé tà mparat a parlà n'talià;
Go scriìt n'pó dè paròle, go lüminat tante ròbe, per mia smentegàle;
Grassie a tötc chèi chè i mà scultat, a Dio go bèla dumandat chè l'và üte ngrant tant.

Ladainha de algumas coisas que se fazie e se falava em bergamasco

Português


A todos Vocês que me escutam, mando um beijo;
Mas que bonito que você è, eu só de te ver, fico bem;
 
Desperta a orelha esquerda, alguém está falando de mim;
Na casa de um talian, nem se é domingo(festa), não pode faltar a polenta e nem sopa;
Leva pra baixo duas ou três esponjas, que eu te dou um punhado de amendoim;
Quando você vai no banheiro, leva junto o sabugo e toca dentro(fecha) os terneiros;
Coloca a Gaiola para ver se pegas alguns bichos, para amanhã não ter que comer ainda só feijão;
Pega no carretão, o correntão e me ajuda a pendurar o panelão, que depois fazemos os toresmos;
Ajunta esses panos ali e coloca num canto;
Leva junto o grampinho dos cabelos e vem me ajudar a limpar as tripas;
Corre ligeiro, que eu não estou bem, me dói a cabeça e parece que vem fora os tímpanos (cérebro);
Vem no porão, leva aqui uma faquinha, pra cortar o pescoço da galinha;
Amanhã precisa levantar ao cantar dos galos, porque não vem o leiteiro e tem que fazer o queijo;
Diz para a menina  não ir brincar encima da carroça, que è frio e ela coloque(veste) a tôca;
Pega a concha, tira o soro, pra não derramar por cima a coalhada e leva para o terneiro no paiol(galpão);
Usando o avental, a mãe de manhã, arruma as camas e lava o penico;
Prepara o cavalo, com o aparamento, leva a capa, porque está vindo o temporal;
Não fica embaixo das goteiras e não vai junto com quem vai nas prostitutas (zona);
Compra um metro de tecido(volta ao mundo) para fazer uma saia de baixo, que tem ainda só um pedacinho;
Vai cortar um feixe de dente de burro(pasto) para jogar dentro para os porquinhos;
Chama os cachorros, leva a torquês para arrancar os espinhos de ouriço;
Vai dar comida para os frangos e vem me ajudar a rodar o rebolo, para afiar as foicinhas;
Não faz barulho, que o teu irmão está deitado com dor de dentes;
Agora somos contentes, porque não precisa mais arrancar as macegas;
Lava os pés na gamela e seca-os com um pano;
Quando tem as roupas limpas e o pão, as outras coisas se faz como dá;
Que querido(bacana), que você foi, por ter me escutado, assim você aprende a falar em talian;
 
Eu escrevi um pouco de palavras, falei de muitas coisas, para não esquecê-las
Obrigado a todos àqueles que me escutaram, a Deus eu ja pedi, que Ele vos ajude muito(bastante).



Topo