Par ascoltar la stória clica soto.
Con la nessessità bisogna improvisar
Pag. 85 del libro Ricordi dei Nostri NoniTesto de Jaciano Eccher
Revision Loremi Loregian Penkal e Juvenal dal Castel
In una giornada trista, i me pori noni e na sbranca de fioi i ze ndati ala casa de Arnesto Bertotti, fradel del me Nono, dopo lu, col so zipe, el ga portà me Nona e el bambin Rosalino al dotor, par via de che el gavea una bruta soltura, tanto che pochi giorni dopo el ze morto. Par la stradeta, mesa mal ciapada, che portava a Campinas do Sul, Arnesto partia dela comunità Linha São Paulo par portar la cugnada e el so nevodo Rosalino, ùnico fiol dei me noni che gavea el nome che scominsiava con la R. Ghè fin una stòria nela fameia che, parquesto, se ga fato una maledission.
Al rivar ntel paeselo, la situassion la ze deventada pègio e la Nona la ze restada col fioleto ntel ospedal. Arnesto el ga ritornà con la notìssia e Alcides, triste a punto de perder la tramontana, el ga ritornà a casa coi so fioi. Romai zera note scura e piovea che Dio mandea. Me mama Nair, fin incoi, la se ricorda che ela e so fradei Delcino, Dilmar, Dorvalino e Delvino i caminea tuti soto la capa del Nono. El Nono el parea una cioca, pien de pitussei, i stea inmuciadi par bagnarse el mìnimo possìbile.
Sucede che, quando i ze rivadi a casa, tuti moii, par via dela piova, me Nono se vedea mato par catar fora roba par tuti. Come zera sempre la Nona che la tendea i fioi, lu no el zera bon de catar gnente, ma sercando de qua e sercando de là, piampianin el ga catà fora qualche cosa. Come no el ga mia catà robe sute par tuti, non ghera nantra maniera sinò vestir me zio Delcino, el pi brao dei fioi, con le so pròpie mudande. Me mama raconta che el ze restà con tanta vergogna che el se ga sconto soto la tola e no el ga volesto gnanca magnar.
Ma, stesso cossì, el ga mia barufà e gnanca i so fradei, parché, se ancora i fusse bambini, i zera boni de capir la gravità dela situassion. E stesso, se fusse in altri momenti, non i gavaria coraio de coionarlo, parché, in quel tempo, zera difarente la maniera che i fioi i zera slevadi, col rigor del rispeto, giudìssio e soto colpi de scuriade.
Nas necessidades precisamos improvisar
Antigamente, as coisas não eram fáceis como são hoje. Meu avô, Alcides Bertotti, passou inúmeras dificuldades, juntamente com minha avó Ana e seus treze filhos. Na verdade, eram dezesseis filhos, mas isso é assunto para outra história.
Em um dia muito triste, meus avós, acompanhados de alguns filhos, foram até a casa de Arnesto Bertotti, irmão do meu avô e, ele, com seu Jeep levou a Nona e o bebê Rosalino ao médico, porque ele estava acometido por forte diarreia, a ponto de dias depois vir a falecer. Pela pequena estrada, com poucas condições de trafegar, que seguia a Campinas do Sul, Arnesto partia da comunidade Linha São Paulo para levar sua cunhada e seu sobrinho Rosalino, único filho dos meus avós cujo nome iniciava com a letra R. Há, inclusive, uma história na família que, por essa razão, ocorreu uma maldição.
Ao chegarem na pequena cidade, a situação agravou-se e a Nona ficou com o bebê no hospital. Arnesto voltou com a notícia e Alcides, triste e desorientado, juntamente com os filhos, voltaram para casa. Naquele momento anoitecia e Deus mandava uma chuva torrencial. Minha mãe Nair, até hoje, recorda-se que ela e seus irmãos Delcino, Dilmar, Dorvalino e Delvino caminhavam embaixo da capa que o avô usava. O avô assemelhava-se a uma choca, com seus pintinhos, que se amontoavam para não se molhar tanto.
Acontece que, quando chegaram em casa, molhados, por conta de tanta chuva, meu avô ficou desorientado para encontrar roupas secas para todos. Como era sempre minha avó que cuidava dos filhos, ele não conseguia encontrar nada, procura aqui e acolá, e aos poucos foi encontrando alguma coisa. Como não conseguiu encontrar roupa seca e limpa para todos, não havia outra opção a não ser vestir meu tio Delcino, o mais obediente dos filhos, com sua própria ceroula. Minha mãe recorda que ele ficou tão envergonhado que se escondeu embaixo da mesa e não quis participar do jantar.
Apesar do fato, ele não reclamou e nem mesmo os irmãos, pois, mesmo crianças, conseguiam entender a gravidade da situação. E, mesmo se fosse em situações melhores, não se atreveriam a zombar dele, porque naquele tempo era diferente o modo de educar os filhos, baseavam-se no respeito e na obediência e, se não obedecessem, apanhavam.