El Santuàrio de Santa Madre Paulina - Ademar Lizot

sábado, 30 de janeiro de 2021

Ascolta la stòria strucando soto:

 

 

                                         El Santuàrio de Madre Paulina

    


       Co vostro permesso ghe conto un s-ciantin sora el Santuàrio dedicato a Santa Madre Paulina, quel ze localisà ntela cità de Nova Trento, la più Taliana de Santa Catarina. La colonisassion de quela region ga scominsia ntel ano de 1875, quando ga rivà i imigranti dela region del Trentino-Alto àdige e, dopo nel 900, ga vignesto na mùcia de fameie dela Lombardia e del veneto. La cità, la ze localisata visina al litoral de Santa Catarina, a 87 km dela capital e 50 km dela spiagia de Itapema e, visina a ela  ga el paesel de Vigolo, ndove ga scominsia el laoro santificà de Amábile Lúcia Visentainer, la  nostra Santa Madre Paulina  la prima Santa del Brasil e, el suo laoro continua a polsar nel cuor e ntela mission dele sorele dela Imaculata Conceição e soratuto insieme del popolo, ntei laori dela pastoral dela comunità e instituissione de assistensa e socorso social e  di de ancoi l`é presente in 12 paesi, andove la congregassion l`atua  ntela pastoral dela salute, pastoral dei bambini e anca insieme de laori fati ala gioventù, l`é done e popolo indígena.

     L`é sta ntel ano de 1991, dopo dela beatificassion, che ga scominsia la construssion del santuário dedicato a Santa Madre Paulina par tender la stragranda quantità de persone devote e pelegrini che`í arivea al paesel de Vígolo, par far preguiere, ringrassiar e domandar par la intersession dela Santa e, questa realità ga fato presentarse la necessità de pareciar un spàssio stragrando par méio acòlier el popolo de tutiquante localitá del Brasil e del esterno. Cossì dopo de 924 giorni de laoro l`é sta conclui el maestoso Santuario  posta par sora de na montagna nel paesel de Vigolo, a 5 km  de Nova Trento.

      Al fenir questo relato, ringràssio ai scoltadori e, co m`ànima indenociada domando a Santa Paulina la so intersession  par liberar el mondo de questa bruta pandemia e, cossì tutiquanti  sani e felice gavemo de ritornar  a Nova Trento,  a Vìgolo, al santuário benedeto e maestoso par ringràssiar el Signor-Dio e nostra Santa Paulina del Cuor in Agonia de Gesù.

Ademar Lizot.



La casa dei noni

quinta-feira, 28 de janeiro de 2021

Varda el vidio

 

A pochi giorni go fato sto vidio qua su dove parlo e mostro come zera la casa dei me noni. Adesso a pochi mesi i zìi ga fato una casa nova e la ga rabaltà in tera la vècia casa dei me noni.
Ma me ga vegnesto in mente sto posto a squasi 30 ani indrio come la zera difarente. Zera un posto pien de vita. La nona ancora viva, i zìi gemei zera da star ensieme co'i noni. Le me cusine e i me cusini drio zugar via par el potrer.
Mi una volta al an ndea trovarli fra le vacanse dela scolas e restea la una stimana intiera. Me piasea tor caeti par la nona far el fogo, giutar i zìi massenar milio par darghe a le bestiolete, galine, porchi, vache...
Gavea due case una ala banda del'altra, una dei me zìi e quela altra dei noni, ma quando rivava note i vegne tuti la dea casa del nono far filò, magnar, bever vin e ciacolar.
Nel di drio se alsea bonora, fea colassion e dopo ndea ntela rossa cavar peste o far qualche cosa. Zera una vita piena de contentessa, incanti e speransa. Incoi un pecà tante cose non gavemo pi. La nona poareta fa un per de ani che la ze morta, el nono anca ze drio ndar ntel fin dela so strada, i zìi se ga spartiu e ndato un par na banda e altro par altra banda, me cusine tute maridade e la casa rabaltada e ingoiata par le piante e scapoere.


Ricordi dela Colonia - Ademar Lizot

segunda-feira, 25 de janeiro de 2021

Ascolta el àudio strrucando soto:

 

 

                                    


      Ricordi de la colonia

   Bona sera compare  Santin e, vien rento bever un bicier de vin. Serimònie nò sta mia de far e gnanca  i stivai cavar. Questa l´é na casa  sensa lusso, de`n contadin-gausso e, intanto che bevemo, sora sti ani indrio ricordemo.

   Gràssie compare, l`é própio na alegria ricordar de quei ani quel vent ga portà via, de quando tochea netarse ntela aqua del rieto e, se fea el bagno solche na volta a la stimana, squasi sempre al sabo e, quando se  bagnea anca ai mèrcori, l`éra parché  se gavea cata fora la morosa! Eco zera próprio cossi compare e, che contantessa che zera quando dopo del bagno se vestia la mèio giacheta, i cavei lustri, carghi de brilantina  e la scarsela piena de dolci, par i fradeleti dela tosa cavarse fora dei piè e, dopo ben montà a caval, o de bissicleta se andea in serca dela morosa, l`éra pròpio un momento màgico e, solche in starghe darente dela tosa, de ciapar ntela so man se sentia na granda emossion, nò compagno de di`ancoi, che prima i ciucia el miel e dopo i se lamenta che le ave le ze cative. No le mia vero?  Si, Si, compare e, ghe ricorde che a l`é tose ghe tochea far el bagno ntela càmera dei leti ,  rento de una candina de aqua freda mescolada co la  àqua calda de una sialera e, quele che gavea el moroso fea el bagno due o tre volte a la stimana.  Magari zera anca bruto de bagnarse ntei giorni fredi del inverno, soratuto l`éra pròpio na fadiga co`i pi vècii parche, solche  quando  la spusa zera forte i andea al rieto  co la aqua fin ntei denócii e tante volte sensa cavar via le sirole é, i passea el saon par sora e, dopo i se sechea  soto al sol, i fea cossì parvia che i gavea paura de malarse, de ciapar na palmonite e morir.

     Anca par far  í bisogni del corpo zera pròpio difarente sti ani indrio, parché se andea in torno a capoere o ntel bosco dadrio de na pianta, soto de la so ombria, sentindo el odor dei fiori silvestri e scoltando el canto dei oseleti.  Dopo se ga fato una casetina, la ‘patente’, postata  cinquenta metri a lontan dela casa, ndove sempre gavea disponìbile na sbranca de bótoli,  par netar el cul, ma quando  vignea í dolori de pansa, alora si  tochea de corer sgoelti par no broar mia le budande, in quei momenti parea fin che se metea una eternità par rivar a la casetina e, par far qualche pissadina a mesa note se gavea el orinol, sempre postà de soto al leto.

   Ma si compare, zera pròpio cossì,  con semplisità e sensa lusso che se vivea  sti ani indrio, magari se stea anca contenti, parché no se cognossea mia el conforto de adesso  e, se anca la nostra casa la zera  pròpio scarsa de conforto,  rispeto se gavea in abondansa, parché el sguardo iremovìbile dei òcii del pupà travessea nostra ànima de na banda a l`altra e, adesso compare Santin  basta de ciacolar e bevemo  nantro bicier de vin.

Ademar Lizot.

Varda el vìdio che gavemo fato con la stòria:

 

Quanto tribular - Cassol Italianissimo

domingo, 17 de janeiro de 2021

 Para baixar o áudio dessa música, clique aqui.

Para ver letra e tradução de outras músicas, clique aqui.

Veja o vídeo clipe.

 

Letra e Música Cassol Italianíssimo


La matina è alsata                                      O dia clareou

e la campagna speta                                  A roça espera

Tu prendi la sapa su                                   Você pega a enxada

 la stradela streta                                       A  estradinha estreita

Manca tera piana                                       Falta terra plana

 sassi da sapar                                            Pedras pra capinar

Quanto tribular, quanto tribular,           Quanto sofrer, quanto sofrer

Quanto tribular, sempre a cantar         Quanto sofrer, sempre cantando

 

Riva la Rosina                                            Chega a Rosinha

co la sestela piena                                    Com a cestinha cheia

Vegni tuti quanti                                      Venham todos

 È l’ora da mangiar                                   É hora de comer

El pupà invita tuti a pregar                     O pai convida todos a rezar

Quanto tribular, quanto tribular,          Quanto sofrer, quanto sofrer

Quanto tribular, sempre a cantar         Quanto sofrer, sempre cantando

 

Fredo, caldo e piogia                               Frio, calor e chuva

E mai piu paura                                        O medo acabou

La uva l’é pronta                                      A uva está madura

El vin, el vin, el vin                                  O vinho, o vinho o vinho

El vin su la misura                                   O vinho na medida

La cucagna è certa                                  A riqueza é certa

A chi vol lavorar                                      Pra quem trabalha

Quanto tribular, quanto tribular,        Quanto sofrer, quanto sofrer

Quanto tribular, sempre a cantar       Quanto sofrer, sempre cantando





I Òcii del Zio Minghin - Per Ademar Lizot

sábado, 9 de janeiro de 2021

Ascolta la stòria strucando soto:

 


I òcii del Zio 

    Questo relato el ze fondamentà ntei ricordi de infansa dei carìssimi fradei Ventura e Leonilda Lizot, che una volta  i ga conta che...

  “ I òcii ciari del zio Minghin, i zera compagno due finestrine verte dela ànima,  ndove se podea sguardar la umanità nte`n s-ciantin.

  Domenico Lanfredi l`éra el so  nome vero e, dela nona Carolina el zera fratelo.

  Nato in Cassias, ma de giovenot de quel paesel el ga vignesto via.  

  Sessanta passà ani el gavea de età, quando nte`n giorno che par ària le campane dela ciesa se fea scoltar,  insieme de noantri el ga vignesto de star.

  El se ga presentà co`i mostàcii larghi, cavei grissi e viso inrugà e, con sinserità  el ga dito che su par l`spale el sentiva el peso dela età.

  Ntela rossa no`l podea pi laorar, peró  màneghi de feramente e careghe el savea far e del vime pareciar un bel seston e anca contar stòrie carghe de emossion. 

  El nostro pupà ghe ga ofri ospitalità, e Lu contento ga acetà.

  De suo el gavea solche semplicità e sapiensa par  contar bele stòrie de benevolensa.

  Stòrie  che fea sentir del passà, la emossion e del  futuro, la ilussion.  

  Nte`n tempo in che ciare persone savea leder gnanca un tanto, par depi d`ora el podea discorer sora la Bìblia, el libro Santo.

  De memòria el savea parlar, el versìcolo apropià al caso che se volea scoltar.

  El zera un vero profeta, che  alsea le man e i òcii in sù, par discorer sora el mensàgio de amor de Nostro Signor Gesù.

  El savea anca dei grandi maestri  e so mistieri, Leonardo Da Vinci, Michelangelo e Dante Alighieri,

 E par parlar de un testimònio de braura, sangue, onor e glòria, de Giueseppe e Anita Garibaldi el contea la stòria.

 Fin che nte`n giorno che se fea sentir par ària el profumo dele rose,  el ga partisto sensa dir par ndove e,   nò se ga pi  sentisto parlar del zio che tante stòrie savea contar, ma con sobrietà se pol dir quel se muve  par una stradeta longa e silensiosa, postata tra meso el fiume e el prà ntei campi fioridi del Paradiso e,  a mi che le so stòrie nò go scoltà, parché al mondo pi tarde go rivà,  solche me resta desiderar  che,  ntei confini del firmamento, mai ghe manche una feta de polenta e un bicierot  de vin, al saudoso zio Minghin.

Ademar Lizot.

(trad.)                       Os olhos do tio Menguin

                    Este relato é baseado nas recordações de infância dos queridos irmãos  Ventura e Leonilda Lisot, um tempo inesquecível em tiveram a alegria de conviver com o saudoso ‘zio Minguin.’

 

   Os olhos claros do tio Menguin eram como duas janelinhas abertas de sua alma onde podíamos visualizar a humanidade. Domênico Lanfredi era seu verdadeiro nome e, da nona Carolina era irmão. Nasceu na cidade de Caxias e dela muito jovem saiu.  Quando tinha mais de 60 anos, em um dia em que os sinos da igreja estavam a badalar, ele chegou para junto a nós morar. Se apresentou com bigode largo, cabelos brancos e rosto enrugado, mesmo judiado pelo sol de tantos verões. Depois com sinceridade falou que sobre as costas, lhe pesava a idade e na lavoura não podia trabalhar, mas cabos de enxadas, machados, cadeiras e cestas de vime podia fazer e, belas histórias dizer, então nossos pais de pronto lhe ofereceram hospitalidade e, ele contente aceitou.  De seu só tinha uma humilde simplicidade com lampejos de sabedoria e, também uma voz meio grave, meio rouca, boa para contar histórias que nos faziam sentir a emoção do passado e a expectativa do futuro escondido no véu do infinito. Através de suas histórias podíamos imaginar um outro mundo; fantástico e inacreditável. Em um tempo em que poucas pessoas sabiam ler, ele havia estudado a Bíblia e, por mais de hora podia falar sobre as escrituras do livro Santo, pois sempre sabia de memória o versículo adequado para o que queríamos saber, principalmente os evangelhos de João e Mateus, naqueles momentos se transfigurava em um verdadeiro profeta e,  seu rosto enrugado como que se iluminava para falar do sermão da montanha, essência da mensagem do amor infinito de Nosso Senhor Jesus Cristo. Também dos grandes gênios, filósofos e heróis da humanidade ele sabia um pouco; a Divina Comédia de Dante Alighieri, a Monalisa de Leonardo Da Vinci, a filosofia de Voltaire, a história da heroína e Santa francesa, Joana D`Arc, a música sublime de Giuseppe Verdi e, quando queria citar um testemunho de coragem, sangue, honra e glória, então contava de Giuseppe e Anita Garibaldi a história.

Até que um dia em que se sentia no ar o perfume das rosas ele partiu sem dizer para onde e, não ouvimos mais falar do tio Domenico e suas belas historias, mas hoje em dia pode ser que ele encontra-se caminhando por uma estradinha longa e silenciosa localizada entre o riacho e o bosque nos campos floridos do Paraiso, quanto a mim que não tive o contentamento de escutar suas histórias, pois cheguei ao mundo mais tarde,  só me resta desejar que; “Ntei confini del firmamento mai ghe manche una feta de polenta e un bicier de vin, al saudoso zio Minghin.’

El Sorasco dela Domènega - Ademar Lizot

sexta-feira, 1 de janeiro de 2021

Ascolta la stòria strucando soto:

 

 

                                          El sorasco dela domènega   (Per ademar Lizot)

                   

Domènega de matina, intanto che bevo el simaron,  scolto la radio amici del talian e, un s-ciantin vanti dele undese, scomìnsio a pareciar el sorasco dele dodese, lo fau con caprissio parchè rostir  carne l`é  un mistier che go imparà,  taca su l`é  bombàcie de mio pupà.

Un cortel che taia ben, legna bona, sal grosso e carne de manzo o piegorin, questi i requisiti necessàrii par rostir el sorasco nte`n s-ciantin.

El fogo bisogna quel sia forte, sempre con legna, mai carbon, la mèio ze quela de angico o cabriùva.  Lo infiamo con stechet picinini e, dopo ghe trau quela pi fissa par sora e, in meno de mesa ora, digo par la mia signora:..- El brasaro l`é pronto ànima mia,  te pol portar in qua la carne e porta insieme la faca, ma sta tenta, parchè quela li si la taia’.

 Alora con tuta calma e perìssia taio la carne e la parecio ntel speto, par dopo postarla co la banda del oss par sora del brasaro, dopo l`é solche ribartarla che la ze belche rostìda e, vanti de servir bisogna darghe  na fila de bastonade co la banda del cortel, par liberarla del ecesso de salessa, cossì come sti se  batea ntela schena dei imbroioni par liberarli del ecesso  de furbessa.  

  Ntel momento de servir el sorasco, m`anima se impinice de emossion, parche se anca la fameia e amicii i ze a lontan parvia de questa bruta pandemia, nte quel s-ciantin me par de sguardarli in torno dela tàola contenti co un sorisso de satisfassion, alora domando al Signor-Dio la so benedission e protession a tutiquanti e, dopo  al mio pupà ritorno el pensiero, me par de sentir che anca lu  el ze visin a me, sentà davanti dela soraschera, co`l so capeleto in testa e so cortel d`argento in man, pronto par taiar un toc carne e dir co la  vose rinbonbante:..’La mèio carne l`é quela visina al`oss!’

    

   

Ademar Lizot.

Topo