Una Ànima de Altro Mondo - Ademar Lizot
segunda-feira, 18 de setembro de 2023
La stòria dei veneti - Franco Sacardo
quarta-feira, 6 de setembro de 2023
Observação: O Texto abaixo não passou pela revisão da equipe Brasil Talian, portanto não está de acordo com a nova grafia do Talian
Nota: il testo seguente non è stato rivisto dal Gruppo Brasil Talian, quindi non concorda con la nuova ortografia del TalianSTORIA DEI VENETI
Cari amighi
Un giorno del mese de Agosto del 2023, nele colonie de NOVA PÁDUA RS. go cognosesto Roby.
Lu nasesto in Brasile, dopo averse casà (sposà) e dopo che ze nasesto i so due fioli, el ga decidesto de andare in serca dele so origini.
Le so origini le ga catà in provincia de Treviso nela region del Veneto, adesso nel stato de Italia
e la el ze restà par vivere par 18 ani.
Li el ga podesto fare la dopia citadenia italiana, el ga catà un laoro, el ga crêsesto i so fioli, li ga fato studiare e Lu el ga bio modo de cognosere ben i veneti del veneto
e de cognosere ben anca la storia del popolo veneto.
Dopo 18 ani el ze ritonà a vivere in Brasile nele colonie de Nova Pádua RS. dove mi lo go catà.
Lu el me dito: “seto cossa che go capio?
Che dentro de mi no son mia Brasilian …………….ma gnanca Talian (Italiano) ……………….. MI GO CAPIO CHE SON VENETO”.
CHE COSA INTERESSANTE…!!!
Cossa pol giutarne capire questa esperiensa?
Che Ze tanto importante cognosere la storia de ogni popolo.
Noantri che semo veneti de origine ghemo de cognosere la nostra STORIA……..
El professore Gian Paolo Borsetto el ga scrito:
“Negar la esistensa del popolo veneto ze come rifiutar una realtà storica;
gavemo de difendere la nostra storia, recuperando dignità e identità
Ze giusto che tuti i veneti da ogni parte del mondo i possa cognosere la so storia, la so origine”.
Luiz ga dito:
“Se anca qualchedun no valuta la storia dele so raise, noantri la mantegnemo viva….
mantegnemo anca el parlar sia de quà o de la del mar.
Chi no sa e no valuta de ndoe el vien, no'l savarà ndoe ndar”.
Storia de i Veneti - Da łe Orìzini a'l Setesento - Legendas Português
https://www.youtube.com/watch?v=PISDcHihhtk
Il Veneto 3000 anni fa: un mondo sconosciuto
https://youtu.be/oTHU07kYwEI
CHI ERANO I VENETI? Bona
https://youtu.be/_uqmDAiZ3HQ
IL MITO HENETO NEGLI SCRITTI DEGLI AUTORI GRECI E LATINI
https://m.youtube.com/watch?v=30jw0EQ_jiE
Storia dela lengua dei Veneti
https://youtu.be/A6OA4nczxxg?feature=shared
Se ghe ze qualchedun che vol cognosere la storia dei Veneti mi son a disposission par inviarghe le pesquises che go fato dale origine in avanti.
Franco Sacardo.
Vècio Ingegno - Fabio Dalló
sexta-feira, 11 de agosto de 2023
VÈCIO INGEGNO.
Fábio Dallò
Dolce Memòrie - Trilha do filme La Cucagna de Giovana - Jaciano Echer
quarta-feira, 19 de julho de 2023
Para baixar o áudio dessa música, clique aqui.
Dolce Memòrie - Trilha do filme La Cucagna de Giovana - Jaciano Echer
Revisão: Juvenal dal Castel
Me vien in cuor una malinconia
Parché in campagna a ani passai
La vita zera piena de alegria.
Ala matina col cantar dei gai
Ndea molder la nostra vacheta
Me mama pareciea la colassion
Piena de sogni ntel cuor, poareta.
Se zera di de far el mutiron
Ne ocorea sveliar pi bonora
La par la strada se feva sentir
Bele cantade che ricordo ancora.
Rit: In campanha se ndea cantando,
vivo ricordando, mai desmentegarò.
Ndovezeli adesso tuti i amici?
Quela gente felice che ndea far Filò?
In questi giorni co la note riveva
tuti i se pareceva l’era ora de ndar
coi ferai che s-ciariva la strada
quela talianada zera sempre a cantar.
El me fradel, con la so fionda in man,
ndea drio a i pori oseleti
E la me nona ntel forno fea pan
E anca dele bele colombete.
Se fusse fredo, intorno al fogon,
la ghera caldo e magnari boni
Salame con polenta brustolada
Formai, patate e tanti pignoni.
Sfortunamente questo l’è passà
Non se ga pi le carete cargade
Quei oseleti non li scolto pi
Gnaca la gente con bele cantade.
Rit: In campanha se ndea cantando,
vivo ricordando, mai desmentegarò.
Ndovezeli adesso tuti i amici?
Quela gente felice che ndea far Filò?
In questi giorni co la note rivea
tuti i se parecea l’era ora de ndar
coi ferai che s-ciariva la strada
quela talianada zera sempre a cantar.
EL NONO L`E VIGNE, LA UA E EL VIN (Autore Nelso Mezzomo)
quinta-feira, 13 de julho de 2023
El Nono, l`le Vigne, la Ua e el Vin (Autore Nelso Mezzomo)
Taia via el cavo
Resta sol un tochetin
Suito li sorge un butin
Drio l`e foie n`ramin e suito
n`graspin.
Passà n`per de giorni
Sorge tanti fioretin
Dopo vien i granetin
Fin che par che i sai balin.
Pi Avanti in mezo i grani grosi
Ghenè anca de cuei picinin.
El nono ghe tende come se fuse
n`banbin.
Tira via el butin, sempre cuel pi
brutin.
El nono tira zo n`mauro graspin,
E co`n speseghin el cava via
n`granin.
Par cavarse via el morbin,
Perche co`l vin Lu l`é n`birichin.
No ghe ocore de provin
L`é ora de far vin.
El nono co le bote piene de vin,
Contento el sífola e canta come
n`oselin.
In cantina Lu e el so nipotin
Contenti i ride,
I schersa, i salta e dopo nantro
bicieroto de vin.
Cuesto l`é el afar i 150 ani i ze vissin.
El laoro dei nostri taliani in Mérica par gaver el so vin.
La Cucagna de Giovana - Film in Talian
sexta-feira, 23 de junho de 2023
Gavemo fato in Chopinzinho-PR, un film ntela nostra bela léngua taliana. Sto film, ciamà LA CUCAGNA DE GIOVANA, ne fa veder un poco de come zera la vita in campagna a un per de ani indrio. Alsarse bonora, molder le vache, darghe de magnar a le bestiolete, far i mutironi par giutarse e tante altre cose.
I atori (amadori) i ze de Corbélia-PR e Chopinzinho-PR. Ze stata una gran emossion parché mi gavea un sogno de produser un film in TALIAN e dopo ntel di de méterlo ntel CANAL BRASIL TALIAN, semo rivadi a 10.000 iscriti.
Chi vol veder el film, clica qua, o sinò soto questo testo, non sta mia desmentegarse de dassar un comento, un me piase e anca iscriverse se ancora non te si un dei nostri, romai semo dise mila e non ve costa niente.
Português
Gravamos em Chopinzinho-PR, um filme na língua TALIAN. Esse filme se chama LA CUCAGNA DE GIOVANA , e nos faz ver como era a vida na roça a alguns anos atrás. Acordar cedo, tirar leite das vacas, dar comida aos animais, fazer puxirões, e se ajudar entre tantas outras coisas.
Os atores (amadores), são de Corbélia-PR e Chopinzinho-PR.
Foi uma grande emoção, porque eu sempre quis fazer um filme em TALIAN, e se isso não bastasse, no dia do lançamento do filme, chegamos a 10.000 inscritos no CANAL BRASIL TALIAN.
Quem quiser ver o filme completo, clique aqui, ou então abaixo do texto, não se esqueça de deixar um comentário, dar um "gostei" e se inscrever se ainda não for inscrito, afinal já somos dez mil inscritos.
Varda el film:
El Capel a Dressa - Ademar Lizot
terça-feira, 13 de junho de 2023
Par ascoltar la stória, clica soto.
Ricordo che a passadi ani, nel benedeto tempo dei nostri noni, del vècio al tosatel, tutiquanti gaveva el so capel!
In quei indimenticàbili tempi i pi vècii disea che solche i mui e cavai i va soto sol sensa el capelon de paia, che'l zera considerà un vero strumento de protession, e nel transcorso dei ani el ga representà la pi autèntica bandiera dela gente contadina. De secolare memòria ze la so stòria, el ga spontà a antichi tempi, ntela testa de una brava gente, che spartia el pan e el dolor, e multiplichea el amor.
El ze nato dele man di una autèntica nona taliana, che stesso a Ela, mai pi ghen sarà al mondo. Una Signora che gaveva imparà la antica arte de indressar la paia del formento. Un mistier cambià de generassion a generassion, un vero artegianato fato con spantosa maestria, pien de gesti repitidi, passiensa e sincronia. Dopo pronto, sémplice e rùstico, el ze de pi che un capel, el ze un enteconsagrà che protege de sol, piova e inclemente fredo, e stesso del contadin che lo porta in testa, afronta i rigori del clima e le fadighe del bruto laoro e se anca sbusà e maltratà, non se spaca e non se sbrega, parché dela paia del benedeto formento, ze fato el so corpo, e de tera e fango el cuor!
Dele làgrime che ga bagnà òcii contadini, vien so ànima, e dei interminàbili giorni de bruto laoro, el coraio.
Del gialdo oro dei campi de formento e dela polver de stradete verte par bèstie e gente, ghe vien color, e dei urtoni del cativo vento, la forma!
Al finir questo rilato, co`i òcii incolati al cielo, ringràssio a le beate None, che nte quel tempo che el bene zera pi forte che el male, con spaventosa maestria lo ga fato. E se di d`ancoi no`l ga pi tanta importanssa, parché adesso i tempi sono diversi, la campagna è squasi cità e i campanei dele ciese ga silensià, ancora cossì, chi ga sàngue de contadin, con orgòlio porta in testa el vècio capelon de dressa.
Chapéu de trança
Neste relato de nosso Brasil Talian, relembro que a passados anos, no sagrado tempo de nossos avós, do velho ao menino, cada um tinha seu chapéu.
Naqueles inesquecíveis tempos, os mais velhos diziam que só muares e cavalos vão sob o sol sem chapéu, que era considerando um verdadeiro instrumento de proteção, que ao passar dos anos representou a mais autêntica bandeira da gente da colônia. De secular memória é sua história, pois surgiu a antigos tempos na testa de uma brava gente, que sabia dividir o pão e a dor, e multiplicar o amor.
Nasceu das mãos de uma autêntica ‘Nonna Italiana’, aquela que igual a Ela, jamais terá outra no mundo, pois sabia a antiga arte de trançar a palha do trigo, técnica passada de geração a geração, verdadeiro artesanato, elaborado com espantosa maestria, cheio de gestos repetidos, com paciência e sincronia.
Quando pronto, simples e rústico, é mais que um chapéu, é um ente-consagrado que protege do sol, da chuva, e do frio inclemente, pois igual ao colono que o tem na testa, enfrenta os rigores do clima e as agruras do rude trabalho e, embora maltratado, não se quebra e não se rompe, pois...
Da palha do bendito trigo é feito seu corpo e de terra e barro seu coração!
Das lágrimas que banharam os olhos dos colonos, surgiu sua alma e dos intermináveis dias de trabalho, sua coragem!
Do ouro dos trigais e da poeira das estradinhas abertas por gente e bicho, veio sua cor e dos socos do vento, sua forma.
Ao terminar este relato, com os olhos colados ao céu, agradeço as benditas avós, que ainda naqueles tempos em que o bem era mais forte que o mal, com surpreendente maestria fizeram os belos chapéus de trança, e embora agora os tempos sejam outros; a colônia é quase cidade e os sinos nas torres das igrejas silenciaram, ainda assim, quem sangue de colono tem, com orgulho ostenta na testa o velho chapéu de trança.
Carìssima Mama - Ademar Lizot
sexta-feira, 12 de maio de 2023
Cara Mama
In questo giorno dedicà a tute
le mame del mondo, in so omàgio raconto questo dolce e perfeto rilato, scrito a
passadi tempi, quando i bambini i zera angeleti, i zòvani speransa e i vècii
sapiensa. La so autoria nissun cognosse,
ma sicuramente una granda e iluminata ànima, lo ga scrito, e i noni, con so dolce vose de
porselana, ai nipotini cossì lo racontea...
“L`éra na volta, ancora quando i
picinini credea che zera la segogna che portea i pena nati, in quel splendido
tempo un bambin che zera pronto par rivar al mondo, el ga domandà al Nostro Signor-Dio...
- Maestro del mondo, presto me
toca de rivar sula tera, come farò vìvere cossì pìcolo e indefeso?
El Onipotente con teneressa
infinita, risponde;...
“- Caro picinin, stà tranquilo perché fra tanti angeleti, go
scoliesto uno per Te, e Lu te pretegerà! Con parole piene de dolsessa el canterà per te,
con infinita passiensia ti ensegnarà a parlar. Con tanta teneressa unirà le tue
manine e ti ensegnarà a pregar!”
Ancora preocupato el bambino
domanda!
- Ma Signore, go sentisto dir che
la tera é abitata de òmeni rabiosi, cativi e perversi...Chi mi difenderà?
Dio nantra volta, con dolsessa
infinita, risponde:..
“- Stá tranquilo, il tuo àngelo è belo,
forte e coraioso e Ti defenderà al custo
dela pròpria vita!”
Nel altro giorno, a matina
bonora, ancora scuro la fora, sospenso nel beco dela segogna el ga partì par
comprir so destin. Al rivar verso la tera, co`i ocieti pieni de incantamento,
el ga gridà a tuta vose;...
“- Signor, sguarda che arivo verso
la tera, vedo montagne, fiume, boschi e fioridi campi. Come
è bela la natura che ha creato. La segogna che me mena sospenso nel beco, la vola
sicura nel spàssio e ho sentito che la me porta a una casa tra meso el bosco e el vignal, ndove abita una fameia contadina. Eco Signor, son bel che qua, insieme
a lori, adesso per carità dime el nome de mio angeleto!”
Alora, el Signor Dio soridente
risponde:...
“-El nome non ha importansa, Tu
la ciamarà Mama, carìssima mama!”
Querida Mamãe
Neste dia dedicado a todas as
mães do mundo lhes trago este doce e perfeito relato, escrito a passados
tempos, quando os bebês eram anjinhos,
os jovens esperança e os velhos sabedoria acreditavam que as cegonhas traziam os
recém-nascidos. Sua autoria é
desconhecida, mas certamente uma grande e iluminada alma o escreveu e os avós,
com suas doces vozes de porcelana assim o contavam aos netinhos.
“ Certa uma vez, ainda quando as crianças acreditavam ser a
cegonha a trazer os recém-nascidos. Naquele esplendido tempo, um bebê que um
que estava pronto para nascer, perguntou
ao Pai Celestial...
-Maestro do mundo, logo estarei
chegando na terra, como farei para viver, assim frágil e indefeso?
Então o Onipotente com ternura
respondeu.
“-Querida criança, esteja tranquilo, pois entre tantos anjos
escolhi um para Ti. Ele há de
proteger-te ! Com doces palavras cantará para ti, com infinita paciência
te ensinará a falar e com tanta ternura unirá tuas pequeninas mãos e te
ensinará a rezar.”
Ainda preocupado, o pequeninho perguntou...
-Mas Senhor, ouvi dizer que a terra é habitada por homens,
raivosos, violentos e perversos, quem poderá me defender?
Deus, outra vez com doçura infinita respondeu...
“-Fique tranquilo meu pequeno, teu anjo é belo, forte e corajoso,
e Ele te defenderá ao custo da própria vida!”
No outro dia, de manhãzinha, suspenso no bico da cegonha o
pequeninho partiu para seu destino cumprir. Ao chegar na terra, com os olhinhos
cheios de encantamento gritou...
-Senhor! Estou chegando
na terra, vejo montanhas, rios, campos, bosques e floridos campos, que bela a
natureza que criaste. A cegonha que no
bico, suspenso me leva, voa baixo e sinto que me entrega em uma casa entre o
bosque o vinhal, de uma família de colonos, lar. Pronto já estou aqui junto a
eles, agora por favor diga o nome de meu anjo.
Então o Onipotente, lhe responde sorridente.
