LA CURA DE ROMÈNEGO- ROQUE ARROQUE

quinta-feira, 30 de agosto de 2018

“--A la matina a le ùndese me càpita Romènego in tel consultòrio” .
 Scominsiava el so relato el dotor José Montanari .
"- El vegneva caminando gobo e tegnendose el fondo de la schena con le due man.
E l’era sol ‘ai-ai-ai’, e ‘ai-ai-ai’! El parlava pianzendo, lamentandose che'l gaveva un mal ntel
sbarosso che ghe fea vegner vóia de urlar.
Reumatismi, el pròpio passiente el dava el diagnòstico! E de quei de la sorte più rabiosa che
ghe ze...
“Ghe go dato la riceta de una ingiension e un atestado par che el stesse fora del laoro due o tre
giorni parché el me gaveva dito che l’era impossìbile cargar meso chilo sensa morir del mal.
“Quando che son nda casa al mesdì, go catà ancora Romènego. El portava in schena un più
grando de un saco! Par le ponte negre che sbusava el starlìs go visto che'l zera pien de bòcie de pignoi. Un sacon che mi, con la me schena ancora bona, me tocarìa spartirlo in quatro parte par portarlo. Ma lu el ndava via con quel mestieron in schena sensa mostrar gran dificultà, pròpio tranquilo...
“Lora el se ga incorto che mi lo gaveva visto. El ga perso un bel poco la so tranquilità. Pareva che'l se
gaveva ricordà subitamente del mal e che'l molarìa zo el saco a qualunche momento.
“ Ma, drio man, el se ga echilibrà nantra volta e el ga fato finta gaverme visto repentinamente
recognossesto. El ga cambià el rumo che'l caminava e el ga tacà osarme:
“Dotoor, dotooor! Vardé sol che meravìlia che la ze quela ingiension che vu me gavì ricetá! Son
pena ndato al ospedal ciaparla e figureve cosa che romai son bon de far... Che bona quela puntura là...
“Romènego el ga paresto pensarghe sora qualche assunto par due secondi quando che'l ga
visto che mi go tasesto. Fursi el spetava più efeto par quele so parole. Ma un àtimo dopo el ga paresto
luminarse con una nova idèa. E el me ga dito:
“Savìo andove che mi zera drio ndar adesso? A casa vostra, dotor! Zera drio ndar portarve un
saco de pignoi. De regalo! Vui recognosser che vu me ga fato star mèio cosi in prèssia...
“--Ma nò, nò, Romildo... Gràssie istesso! Te sè che i pignoi i ga tacà farme mal... E, fora de mi,
nissuni più là a casa li magna...
“Romènego el ga paresto acetar gran sgoelto la idèa de che no ocoreva mia pensarse de regalarme
coi pignoi. E el se ga partisto pien de contentessa, sempre cargando quel bruto sacon. Magari, vanti
che'l se lontanasse, ghe gò sogeristo, sol par provocarlo, che cossita el podarìa retornar sùito al so
laoro. Lora Romènego el se gà defendesto:
“Ma dotor, caro... Gò ancora un maleto, savìo...
Penso che sarìa mèio assar madurir el efeto de Quela ingension bona là...
“El miràcolo de la sùbita recuperassion de Romènego el me ga paresto ancora più
impressionante quando che le infermere del ambulatório del ospedal le me ga contà che nol zera
gnanca passà là. Nol gaveva mia ciapà nissuna sorte de ingiension...
“La doménega drio, una giornada freda, ghe zera un giugo del Esporte Clube Gaúcho. I tosatei de
Romènego i ga vendesto un fùlmine de pignoi coti in tela squadra de calcio (campo de futibol)! E quando che i Romenegheti i se presentava oferessendo i pignoi par vender, zera cosi che lori i li anunsiava:
“Compré pignoi! Compré, compré par favor!
I soldi i sarà par pagar i remèdii del pupà, che'l ze squasi drio morir dei reumatismi de quei cativi ntel
filon de la schena...”

LA STÒRIA DEL CAN CIUCHETON- Roberto Arroque

sábado, 25 de agosto de 2018

“- Far un malan pròpio fora de mesura de quele maniere là, ghen’ò visto poche
volte...” - El scomissiava contarla Gigion De Cesaro. “- Onorato, fiol de Caravàio, romai un
tosato in ora de ndar a soldà, el ga bio la stùpida idea de inciuchir el Bìbi, un can lebrero
grando, sbiancuso. Sto can, magari, el ga refudà el vin che Onorato el ghe gà metesto in te una
scudela. Ma dopo de Onorato proar arcoante misture de vin con pan e altre robe, el can el ga
tacà piaser el gusto. E el Bìbi el se ga tornà un grande apressiador de vin! E tacà beverghene sempre de più. E far ciuche sempre pi grande...

“Lora Onorato, el toso sfacià, gia che vin i ghen fea sempre de vanso, nol assava mai el
can sensa bever: lu el impieniva una mastela fin metà de vin e la postava andove chel Bìbi el
dormiva.
“La mastela la se svodava pi in prèssia drio man che'l can el deventava sempre pi
ciucheton. Onorato el se la godeva a rider con le paiassade del poro bèstia ciuco par completo.
“Ma un giorno Caravàio, so pupà de Onorato, el ze vegnesto a saverlo. E el gà
proibisto el fiol de darghe ancora vin al can.

“Lora si la ze vegnesta bruta! Parche el Bìbi romai el zera invissià del tuto. E a star due
giorni sensa vin el pareva de ver deventà mato! Infine Caravàio el ghe ga dito a so fiol:

- Adesso che romai te ghe fato el mal, tégnetelo. De qua avanti te si incargà ti de mai assarghe mancar vin al Bibi. Parche lu, poarìn, romai el ze come el poro nono, che ghe bateva el
atache de tremarola quando che se lo assava mesa giornada sensa vin.’

“Onorato, più par dispeto de che par obediensa, nol ghe ga mai assà mancar
abondànsie de vin al Bìbi che, poro bèstia, el fea fiaschi sempre pi grandi. Romai i visigni, che
i saveva dela stòria, i vegneva far visite in casa de Caravàio sol par veder le paiassade del can.

“Ma ghe ze rivà el giorno de Onorato ndar via a soldà, in un quartel in un posto
distante. E Caravàio e i altri fioi tante volte i se desmentegava de darghe vin al Bìbi. Sto can,
lora, el scampava in volta, via par le case dei visigni, medigo che in cierca de Onorato parché el
ghe desse vin. I visigni, vedendo el can rivar tuto tremando, i ghe dava anca lori una masteleta
piena, parché vin tuti i ghen fea tanto. El can, con cuela, el gà imparà a ndar in volta n'tele
case, e de par tuto el zera recevesto con la so bela misura de vin.

“Vol dir chel Bìbi el se ga costumà anca lu come i òmini ciuchetoni, che i fà i ‘capitei’,
passando de bodega in bodega: lu el passava de visigno in visigno par spetar la so mastela de
vin. Quando che uno el se stufava de darghe de bever, sempre ghen’era nantro che lo
sustentava. El can dopo el dormiva, ciuco, butà in tera come morto! Fin che la ghe passava via
e el se partiva par ndar far nantro capitel, vol dir nantra ciuca in casa de nantro visigno.
 De note Caravàio el ghe dava de magnar al can e lora zo nantra masteleta de vin!
“De rabalton in rabalton el Bìbi el zera sempre tuto spelà. El se impieniva de feride e
ghe mancava un toco de rècia par via de le lote co'i altri can, parché nele lote lu
sempre le ciapava.
“Fin che una matina el can nol ze mia aparessesto. Caravàio lo ga ciamà arcoante
volte, ma gnente de Bìbi.
“Ma ze mèio che contemo sùito la fin de la stória”
El concluiva Gigion De Cesaro. “
L’era el tempo de la ùa. E el poro can, parquel che se gà calculà, el ze deventà mato de vóia

Quando che'l ga recognossesto el odor del vin pena fato, che vegneva dei graspi drio fermentar
in tel tinasso. E anca sel Bìbi el zera romai tuto sgherlo, el ga catà una maniera de rampegar fin
sora la tina par bever el vin novo. Nissuni ga visto come che'l ga fato. Ma quando che
Caravàio, a la matina drio, el ze rivà in cantina par vardar come che'l ndava el vin, el gà
visto che'l can el zera la dentro negà! E che la ùnica cosa che adesso ghe zera ancora de far
l’era trar zo pal rio i graspi, el vin, el Bìbi e anca el tinasso...”


La mia Mamma - Ana e Maria - Lètera e vìdio

terça-feira, 21 de agosto de 2018

Mais letras e traduções de músicas clicando aqui
Baixe o áudio dessa música clicando aqui.



Italiano

Mia mamma vol che spose al lunedi
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò

Mia mamma vol che sposi al martedi
Un mandriano che va lontano
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò

Mia mamma vol che sposi al mercoledi
Un mezzano un poco ladro
Un mandriano che va lontano
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò

Mia mamma vol che sposi al giovedi
Un garzone fannullone
Un mezzano un poco ladro
Un mandriano che va lontano
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò

Mia mamma vol che sposi al venerdi
Un Fattore col trattore
Un garzone fannullone
Un mezzano un poco ladro
Un mandriano che va lontano
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò

Mia mamma vol che sposi al sabato
Un moltanaro molto vano
Un Fattore col trattore
Un garzone fannullone
Un mezzano un poco ladro
Un mandriano che va lontano
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò

Mia mamma vol che sposi a la domenica
Un possidente col conto corrente
Un moltanaro molto vano
Un Fattore col trattore
Un garzone fannullone
Un mezzano un poco ladro
Un mandriano che va lontano
Un contadino un po' cretino
che beve sempre grappa e vino la mia mamma
La campagna non mi va preferisco la città e non mi sposerò


Tradução para português

Minha mãe quer que eu case em uma segunda
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.

Minha mãe quer que eu case em uma terça
Um pastor que vai longe
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.

Minha mãe quer que eu case em uma quarta
Um cafetão meio ladrão
Um pastor que vai longe
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.

Minha mãe quer que eu case em uma quinta
Um menino preguiçoso
Um cafetão meio ladrão
Um pastor que vai longe
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.

Minha mãe quer que eu case em uma sexta
Um fatzendeiro com um trator
Um menino preguiçoso
Um cafetão meio ladrão
Um pastor que vai longe
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.

Minha mãe quer que eu case em um sábado
Um Moltanaro muito vaidoso
Um fatzendeiro com um trator
Um menino preguiçoso
Um cafetão meio ladrão
Um pastor que vai longe
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.

Minha mãe quer que eu case em um domingo
Um grande proprietário de terras com conta corrente
Um Moltanaro muito vaidoso
Um fatzendeiro com um trator
Um menino preguiçoso
Um cafetão meio ladrão
Um pastor que vai longe
Um agricultor um pouco ignorante
Que toma sempre graspa e vinho a minha mãe
Na colônia eu não vou, prefiro a cidade e não me casarei.



Postagem e tradução: Jaciano Eccher com ajuda de Marco (Alta Vila Vicentina-IT)

El dolce amaro dela vita

Ascoltemo le parole del Lizot intanto lesemo el testo:
 
Òstrega che me piase grantanto de bever el simaron!
Sta matina zera fredo, el vento rabioso sufiea forte par sora le case, erba e piante e cossì a
l`alba, ntea solitùdine dea mia casa, go infiamà el fogo e intanto che la legna, sensa prèssia
finia suo serno nte l`é bronse del fogon, go parecià quela bèvida fata con le fòie de una pianta benedeta dea Provìnsia de San Piero, la “Erba Mate” che in mescolansa con àqua calda e
dentro de una suca voda, che i gaussi ciama de “Cuia”, fà vegner la combinassion de una
bèvida perfeta che dopo ciuciemo nte una bomba d`argento. Par chi no cognosse questo ze el
“simaron”(chimarrão) una bèvida, un àbito che í gaussi ga eredità dei Bulgheri dei tempi primitivi, í
legìtimi paroni de questa tera, de questo paese e che noantri dissendenti dela nòbili gente
Vèneta, con sveltessa e piaser gavemo incorporà ai costumi dea nostra vita. Questa bèvida
benedeta ga el profumo dei boschi ùmidi e pieni de fiori, l`é anca el própio sàngue verde dela
aotenticità, un vero elissir dela longa vita che impinisse le vene de nostro cuor de simplissità e
coràio e mena fraternità e amicìssia fra le persone, vero patrimònio d`Mèrica Latina, soratuto
del Uruguai, Argentina e sud del Brasil.
Posso dir che me piase grantanto de bever el simaron, lo bevo almanco tre volte al di,
tutavia, adesso che son meso avanti co la stassion, no me piase bever el simaron sensa
compagnia, parvia che`l me fà vegner tanti ricordi de altri tempi, de altre persone che no le ze
pi visini a me. Però soratuto, questa bèvida verde benedeta l`é par mi de pi che un vìssio, l`é
anca el mio ùltimo regalo che no dispenso mai. Cossì se anca ntea solitùdini, el simaron ze el
mio socorso, un vero elissir che mena coràio e contantessa nel cuor.
Ogni giorni, quando el sol l`é a tramonto i ricordi de ani vanti mena una tristessa che
compagno de una scùria bate nel cuor e dopo la note con so òcii negri porta insieme la
malinconia assando solamente el silénsio in me ànima e ntele man la cuia del simaron che con
so bomba d'argento rifletì í me òcii strachi e pieni de ricordi. Alora sguardo la legna che
dentro del fogon brusà sensa prèssia suo serno del color dela stela d`alba e ringràssio al
Signor Dio par lo so bontà sensa fin e par la gràssia de viver nantro giorno con salute e pace.

Ademar Lizot.

LA CAPA “IDEAL”- Roberto Arroque

terça-feira, 14 de agosto de 2018

“Te compro una capa Ideal, una scarpa e un stival...”

El antigo poemeto el parlava de la più famosa marca de cape che ghe zera ntel Rio Grande par protègierse dela piova, del fredo e del vento.

Fate de feltro par la fàbrica Renner, de Porto Alegre, in un modelo europèo del sècolo disnove, le cape “Ideal” le ga tegnesto caldi e sechi arconte generassion de gaùsci de tute le parte. Ntela region de colonisassion italiana le ga fato gran sussesso.

Le zera grande e folgade. Se ghen catava de trè o quatro sorte de colori, ma sempre scure. Ghen’era de cuele più sèmplisse e anca de quele carìssime coi botoni de metal indorà. Tanti modeli i vegneva con un capùcio, ma che sol i tosatèi i lo doperava. Parché i òmini i ghe piaseva combinarle con un capelon de feltro.

In Serafina, quel che gaveva la mèio capa el zera Berto Alban. Fin el di de ancoi ghe ze quei che i la comenta, de bela che la zera. Magari la capa de Berto la zera importada dela Spagna.

La capa Ideal la ze sorgista ntel prinsìpio del sècolo venti. Quà, le ga sostituìsto le antighe cape portade de Itàlia. E ancora ntela dècada del sessanta in tute le case qualchedun ghen’aveva una.

Ze stà in quel tempo che i nostri contadini i ga tacà motorisarse. Scomissiava la època de oro del “gipe”, Squasi sempre el primo auto che un colono el comprava. Ma vanti che i gipeti i conquistasse le nostre strade, el domìnio el zera dele carete e dei cavai. E i giorni de fredo o de piova i gaveva la capa Ideal come parte dela paisage.

A la doménega de matina i òmini e i tosi de colònia i se partiva a caval e, par strada, ndea catando su compagneri. Drio man che i se prossimava del paese, el grupo el vegneva più grando. Quando che i rivava, dele volte romai i formava turme de vinti o trenta cavaleri.

Me ricordo che, a star a la finestra, vedeva passar arcoanti de quei grupi a la doménega de matina. Se la zera una giornada freda i passava tuti quanti ingrugnadi soto la so capa Ideal. E quando che pioveva se vedeva el cavalero col capel de feltro de abe sbassade e con la capa Ideal de gola alsada --e granda bastansa par querzer el omo e anca quasi tuto el caval. De la bèstia restava fora sol la testa e le gambe. Caval e cavalero, ben tegnesti de la piova e del fredo e con un trabuco picà de una banda anca se no ghe zera più animai pericolosi i fea i so viàgii sensa paùra.

Ma ghen’era de quei che noi ghe piaseva mia protegierse pròpio del tuto. Me ricordo che Arnaldo Montanari, al tempo de tosatel, pena che'l zera fora de la vista de so mare el se cavava i stivai e, anca se zera fredo, el ndava via coi pié sfondadi n'te l’àqua de la sargieta. E ancora el spralongava el so tragieto fin scola de più che'l podeva sol par sentirghe el gusto fredo del móio ntei pié intanto che la capa Ideal e el capùcio i ghe scaldava el resto del corpo.

Drio man che tuti i ga tacà ndar via de gipe e, dopo, de altri auti le cape le ze state meteste in te un canton. E le tarme quei bisseti che ghe piase magnar roba le ga fato la so festa. Pochi i ga ancora la so capa metesta via intiera.

E i cavaleri quei che, quando che i passava soto la piova, se ghe vedeva sol un tocheto de fàcia in tra meso el capel e la capa romai i ze tanti ani che i se mostra, ancora con la so pose orgoliosa, sol in tei vècii ritrati.

Ma far anca che... El mondo ghe vol che'l vaghe sempre avanti. Toca capir che, al di de ancoi, in te una giornada de inverno nissuni più trucaria el viagiar dentro de un auto caldo par un spassegiar a caval soto la piova par più bela e bona che la sia una grande capa Ideal querzendo tuto el corpo del cavalier...











El Bambin D`oro - O menino de ouro - Ademar Lizzot

segunda-feira, 13 de agosto de 2018

Ascoltemo el Lizot. Spùncia par ascoltarlo:



Talian

La cità de Bento Gonçalves, che par noantri taliani l`é Bento-
Cramento, ze la capital del vin del Brasil e anca la cità de nostro nipotin e bambin d`oro Vinicius, che`l ze un tosatel che nte so facieta se pol veder la identificassion dea so prossedensa, dela Provìnsia de San Piero, patrono del paese. In questo mese de agosto al giorno 14, fà suo terso
cumpleano e se anca, s-ciantina ze la so età, el ga confermà a tutiquanti che`l ga eredità la stirpe dea nostra gente, de laoro, simplissità e credensa in Dio e con la gràssia dela Divinità el ga da esser un omo de ben, franco e sincero, che mena dentro del cuor, umiltà e la grandiosità del perdon e dopo da ressere, ntel futuro la inossensa dei bambini ga da esser sempre in suo cuor e soratuto el ga menar avanti la cultura taliana e el idioma dei nostri noni. Adesso go la fedùcia de dir che dentro de so peto bate un cuor de contadin, parvia che quando el vede tera, bestiolete e piante, in so òcii spunta un splendor de felicità e sempre che scolta una cansion gaussa o taliana, ghe vien un sgrisolon de brio in ànima. El so magnar predileto
ze la polenta, el formàio, salame e par bever, sugo de ua, confermando cossì so orìgene. Bisogna dir che anca el fà dispeti, parvia che í toseti i ze sempre pi dispetosi che le tosete, tutavia i so dispeti ze de quei che fá rider anca al suo angeleto che nò l`abandona mai. El suo piasere l`é alsarse su e montar nte suo tratoreto de scherzar e con grando brio far finta de esser un tratorista drio laorar ntel vignal, sostgnando quelo che disea nostri noni, che..”.Ì òmeni i ze compagno dei cavai, quando í ze boni,
i vien al mondo pronti.”
Adesso che son ntel scomìnsio dea mia veciàia el destin me ga lontanà a intorno de setessento chilometri dei mei nipotini e questa distànsia insieme dei ricordi, me fà vegner un sgrissolon de malinconia come sel fusse una scùria che bate forte nel cuor. Alora par calmar m`anima, sguardo la
calmaria dei cocheri che con so fòie bele e piene de simplissità mena una ombria de suavità a la sàbia dela spiàgia e dopo quando el sol el ze a tramonto par sora dela imensità del mar me vien n'ària de contantessa parvia dela gràssia de esser insieme de questa natura maraveiosa. Cossì, davanti el mar in silénsio sero í me òcii e me par da veder visini a me mei due nipotini, e la magia de questo sentimento mena conforto in mio cuor.
Dopo quando la soavità del s-ciaro dela luna sustituì la luminosità forte del sol menando el s-curir, insieme vien la calmaria dea me ànima. L`é un momento speciale che el mondo me par da esser picinin, compagno de un diamante de un valor che nò se pol mea misurar e in quel àtimo, davanti
la bonansa del mar, sguardo l`é onde che vien impassìbile cumpir so destin de basar la sàbia dela spiàgia e dopo ritornar piene de contantessa a la imensità del oceano. Cossì con l'ànima indenociada ringràssio al Paron del mondo par questa maravéia e in preghiera ghe domando protession e
benedission a mei nipotini e a tutiquanti bambini del mondo.

Ademar Lizot.

Tradução Para português

Bento Gonçalves é a capital nacional vinho e também a cidade de meu querido neto
Vinicius, menino que tem no olhar e na face a identificação de sua procedência, da Província
de São Pedro, Padroeiro da Querência. Neste mês de agosto completa três anos de idade e
apesar da tenra idade já deu o testemunho que herdou a estirpe de nossa gente, de trabalho,
simplicidade e fé em Deus e com as bênçãos da Divindade ele à de ser um homem de bem,
franco e sincero que leva no coração humildade e a grandiosidade do perdão e que no futuro
quando crescer que ele conserve sempre a inocência que toda criança tem e que leve sempre
com orgulho a cultura de nossa gente. Assim tenho a confiança de dizer que dentro de seu
peito pequeninho bate um coração Gaúcho, pois quando vê terra, animais e plantas, surge em
seu olhar um brilho de contentamento e quando escuta uma música autentica Gaúcha, sente
brio na alma. A sua bóia predileta é a polenta, o queijo, salame e suco de uva, confirmando
suas origens. Posso dizer que também as vezes é arteiro, pois os meninos sempre são mais
bagunceiros que as meninas, porem são aquelas bagunças que até os anjos acham graça. Seu
prazer é subir em seu tratorzinho e com brio brincar de tratorista trabalhando no parreiral,
confirmando os ditos de nossos avós de que o homem é igual ao cavalo, quando é bom já
nasce pronto.
Agora que estou vivendo o começo de minha velhice, o destino me distanciou por mais de
700 km de meus netinhos e a saudade que sinto deles é como um açoite que bate forte em
meu coração. Por isso muitas vezes para acalmar minha alma, sento nas areias da praia e fico
olhando a calmaria dos coqueiros, com suas folhas simples e belas que deixam uma sombra
suave nas areias. Assim em frente ao mar, fecho os olhos e até parece que vejo meus netinhos,
brincando, correndo junto a mim e com a magia deste sentimento, parece que esqueço a
distância que nos separa. Depois quando o sol se põe na imensidão do mar, momento que a
lua com sua luminosidade suave, começa substituir o clarão forte do sol e traz na garupa um
escurecer de paz, é também um momento que o mundo me parece pequeno, igual um
diamante de valor imensurável, é um instante que em frente à mansidão do mar admiro as
ondas que chegam eternas e impassíveis cumprir seu destino de beijar as areia da praia e
depois voltar contentes à imensidão do oceano, então com a alma de joelhos agradeço ao

Patrão do mundo por estas maravilhas e numa oração peço humildemente proteção e a
benção para meus netinhos e todas as crianças do mundo.

La orìgine de'l Giorno dei Pupà - Ernani Fazolo

terça-feira, 7 de agosto de 2018



Se pol trovare tante spiegassione par el scomìnsio de'a comemorassion del Giorno dei Pupà, però la che se vede nte'a maioransa dele scrite ze questa. La idea se soméia al di dele mame: 
Dassar pi grandi i lassi tra la faméia e i genitori. Raconta la stòria, que nte'l 1909, in Washington, paese dei Stati Unidi de'a Amèrica, la fiola d'un veterano de'a Guera Sivil, drio ascoltar na prèdica in omàgio a le mare, ga bio la idea de comemorar un giorno par i pupà. La voleva far un omàgio al so pupà che'l gaveva perso la sposa quando l'è nato el suo sesto fiol nte'l 1898 e el gà solamente sléva i so fioi. 

De granda, la fiola sentiva orgólio de'l so pupà par tuta la so forsa de ndar avanti con la vita. Alora, nte'l 1910, col aiuto d'una entità Cristiana, la ga scrito par el goerno del so paeselo par slevar un giorno in omàgio a tuti i pupà. Sto giorno, vegnesto fora al 19 de giugno de lo medèsimo ano, nte'l compleano de'l suo pare e l'è restà cognossesto par el primo giorno dei pupà de'a Amèrica de'l nord. Par representassion de'a data, la rosa (fior) ze stata s-cielta, sia la rosa rossa dedicata ai pupà ancora in Tera e le rose bianche ai pupà in cielo co i àngeli.

Dopo de questo giorno, la comemorassion a se ga slevà par e altre cità vissine, dopo, al 1924 par tuto el paese. La ofissialisassion de'a data come una comemorassion nassional, in fati no se gàpia precision, però par quel che se serca l'è stato dopo de'l 1950. In Brasile, Sylvio Bhering ga bio la idea de festegiare el giorno dei pupà nte'l 14 de agosto de 1953, che l'è el giorno de San Gioachin (pupà de Maria e nono de Gesù). Nte'a Itàlia, i fà la comemorassion al 19 marso, che ze el giorno de San Giosepe. In fati, al fine de tuto, la data ze restada pi importante par rasione comerciai do che par via de quando che la ze stata scomìnsiada.

Tradussion par el Talian: Ernani L. Fazolo

Le informassione de questo scrito ze state trovade nte'l indirìssio:
<http://www.portaldafamilia.org/artigos/a-origem-do-dia-dos-pais.shtml>, nte'l 5 agosto de 2018.

Pingoin in Caxias

sábado, 4 de agosto de 2018

Ascoltemo el Lizot:



Ntei ani 60 del sècolo passà, quando la vestimenta dele mómeghe, el so àbito, zera ancora
sempre tuto negro, in quel tempo la ntea campagna, gaveva un talian che se ga stufà de andar
sapar ntea colònia, cossì el ga vendesto mesa colònia de tera par comprarse un camignon
modelo 47, vècio meso marso, squasi drio sderfarse, l`éra un “dojon”, compagno de quel del
Valdir Anzolin.
El primo transporto con so “dojon” el ga ciapà par menar dea cità de Anta Gorda a la cità de
Caxias, ntea Provìnsia de San Piero, la mudansa de Faustino Lanfredi. Dopo de un giorno de
viàio, meio dir de tribulassion, el ga rivà a so destin e ntel s-ciantin che'l ga disbarcà del “dojon”
el zera co´i cavei rissi in testa e coì òcii pieni de spavento.
El paron dea mudansa, quando lo ga visto cossì spaventà, ghe ga domanda:..

- Chò talian cosa ga sucedesto ?

Ancora con òcii de spavento, el ga dito:..

- ”Paron per carità dimelo se qua in Caxias ghe ze “pingoin”, quele bestiolete che vive ntel le montagne de gelo?

Ma cosa seto drio domandarme,bruto matussel, seto fora dei sentimenti? Sicuro che qua in
Caxias nò ghe né mea “pingoin”!

El talian povereto el ga metesto l`é man in testa par dopo dir:..

- ”Paron, alora penso mi che questo maledeto “dojon” el ga ribaltà a gambe in su due móneghe!

Ademar Lizot.
Topo